Tennis: Spelregels, Slagen, Materialen & meer

Tennis is een van de oudste sporten ter wereld. Het is een van de populairste sporten van de 21e eeuw. Het is een zelfstandige sport die individueel of in teams gespeeld kan worden met een racket en een bal. Het bestaat al sinds de late middeleeuwse tijd, toen het vooral populair was onder de elite.

In dit artikel leg ik je uit wat tennis is, hoe het is ontstaan, en hoe het tegenwoordig gespeeld wordt.

Wat houdt tennis in?

De basis van tennis

Tennis is een zelfstandige racketsport die individueel of in duo’s gespeeld kan worden. Het wordt gespeeld met een racket en een bal op een tennisbaan. De sport bestaat al sinds de late middeleeuwen en was destijds vooral populair onder de elite. Tegenwoordig is tennis een wereldsport die door miljoenen mensen wordt beoefend.

Hoe wordt tennis gespeeld?

Tennis wordt gespeeld op verschillende soorten ondergronden, zoals hardcourt, gravel en gras. Het doel van het spel is om de bal over het net in het speelveld van de tegenstander te slaan, zodat deze de bal niet meer terug kan slaan. Als de bal in het speelveld van de tegenstander landt, scoort de speler een punt. Het spel kan zowel in enkelvoud als in dubbelspel gespeeld worden.

Hoe start je met tennis?

Om te starten met tennis heb je een racket en een tennisbal nodig. Er bestaan verschillende soorten rackets en ballen, elk met hun eigen eigenschappen. De diameter van een tennisbal is ongeveer 6,7 cm en het gewicht is ongeveer 58 gram. Je kunt lid worden van een tennisvereniging bij jou in de buurt en daar trainen en wedstrijden spelen. Ook kun je met vriendjes en vriendinnetjes een balletje slaan voor plezier.

Hoe ziet een tennisbaan eruit?

Een tennisbaan heeft afmetingen van 23,77 meter lang en 8,23 meter breed voor enkelspel en 10,97 meter breed voor dubbelspel. De breedte van de baan wordt aangegeven door lijnen en in het midden van de baan staat een net van 91,4 cm hoog. Er zijn ook speciale tennisbanen voor junioren met aangepaste afmetingen.

Wat maakt tennis zo leuk?

Tennis is een sport waarbij je zowel individueel als in teamverband kunt spelen. Het is een sport waarbij je zowel fysiek als mentaal wordt uitgedaagd. Door de verschillende fases die je doorloopt, van basisvaardigheden tot aangeleerde tactieken, blijft tennis uitdagend en kun je steeds beter worden. Daarnaast is het een sport die je op elke leeftijd kunt beoefenen en waarbij je veel plezier kunt hebben.

De geschiedenis van tennis

Van kaatsspel naar tennis

Tennis is een belangrijk spel dat al sinds de dertiende eeuw wordt gespeeld. Het begon als een vorm van het kaatsspel, ook wel bekend als “jeu de paume” (palm spel) in het Frans. Het spel werd bedacht en verspreidde zich snel onder de adel in Frankrijk. In de middeleeuwen werd het spel anders gespeeld dan we vroeger dachten. Het idee was om een bal met de blote hand of handschoen te slaan. Later werden rackets gebruikt om de bal te slaan.

De naam tennis

De naam “tennis” komt van het Franse woord “tennisom”, wat “in de lucht houden” betekent. Het spel werd eerst “real tennis” genoemd om het te onderscheiden van “lawn tennis”, dat later werd bedacht.

De opkomst van lawn tennis

Het moderne spel van tennis begon in de 19e eeuw in Engeland. Het spel werd gespeeld op grasvelden, die “lawns” werden genoemd. Het spel was snel populair en werd gespeeld door mensen van alle klassen. Het spel had standaard lijnen en grenzen en werd gespeeld op een rechthoekige baan.

Het tennisveld: waarop speel je?

Afmetingen en begrenzingen

Pro tips for every sport

Share

Watch on

Het tennisveld is een rechthoekig speelveld van 23,77 meter lang en 8,23 meter breed voor enkelspel, en 10,97 meter breed voor dubbelspel. Het veld is begrensd door witte lijnen van 5 cm breed. De speelhelften zijn gescheiden door een middellijn die het veld in twee gelijke delen verdeelt. Diverse regels gelden voor de lijnen en hoe de bal moet worden gegeven als deze het veld raakt.

Materialen en bedekkingen

Het tennisveld kan zowel binnen als buiten worden gespeeld. Professionele tennissers spelen voornamelijk op gras, kunstgras, baksteen (clay) of fijnere bedekkingen zoals de rode gravel op de French Open. Het gras is een laag afdekkingstapijt dat zorgt voor een snelle afwatering. De rode gravel is grover en zorgt voor een langzamer spel. Indoor wordt er vaak op smashcourt gespeeld, een kunstmatige ondergrond gevuld met heel fijn keramisch materiaal.

De speelhelften en tramrails

Het speelveld is verdeeld in twee speelhelften, elk met een voorvak en achtervak. De tramrails zijn de buitenste lijnen van het veld en maken deel uit van het speelveld. De bal die op de tramrails landt, wordt als in beschouwd. Bij het serveren moet de bal in het diagonale servicevak van de tegenstander landen. Indien de bal daarbuiten komt, levert dat een fout op.

De service en het spel

De service is een belangrijk onderdeel van het spel. De bal moet correct worden gebracht, waarbij de bal onderhands of bovenhands mag worden geworpen en geslagen. De bal moet binnen het servicevak van de tegenstander landen en mag daarbij de middellijn niet raken. De bal moet eerst in het voorvak landen voordat deze door de tegenstander kan worden teruggeslagen. Indien de bal het net raakt, maar daarna in het juiste servicevak komt, noemt men dit een correcte opslag. Eenmaal per opslagbeurt mag een speler een tweede service slaan indien de eerste fout is. Indien de tweede service ook fout is, levert dat een dubbele fout op en verliest de speler zijn/haar opslagbeurt.

Slagen en spelregels

Het spel wordt gespeeld door de bal over het net heen en weer te slaan tussen beide spelers. De bal kan met verschillende slagen worden gespeeld, zoals de forehand, backhand, palm, rug, groundstroke, topspin, forehandspin, forehandslice, neerwaartse en dropshot. De bal moet zodanig worden geslagen dat deze binnen de lijnen van het speelveld blijft en de tegenstander de bal niet kan terugslaan. Er zijn diverse spelregels waar spelers zich aan moeten houden, zoals het voorkomen van voetfouten en het correct rouleren van de servicebeurten. Een speler kan een game verliezen als hij/zij zijn/haar eigen servicebreak verliest en de tegenstander daarmee een voorsprong neemt.

Het tennisveld is een fenomeen op zichzelf, waarop spelers hun vaardigheden kunnen tonen en hun tegenstanders kunnen verslaan. Het is weliswaar een oneindige strijd tussen twee geoefende spelers, maar de kans om te winnen is altijd aanwezig.

De spelregels van tennis

Algemeen

Tennis is een sport waarbij twee spelers (enkelspel) of vier spelers (dubbelspel) tegen elkaar spelen. Het doel van het spel is om de bal over het net te slaan en deze binnen de lijnen van de speelhelft van de tegenstander te laten landen. Het spel begint met een opslag en de punten worden gescoord wanneer de tegenstander de bal niet correct terug kan slaan.

De opslag

De opslag is een belangrijk fenomeen in tennis. De speler die opslaat, begint de game en krijgt één kans om de bal correct over het net te slaan. De opslagbeurt rouleert tussen de spelers na elke game. Indien de bal tijdens de opslag het net raakt en daarna in het juiste vak komt, noemt men dit een ‘let’ en krijgt de speler een tweede kans. Indien de bal in het net blijft hangen of buiten de lijnen landt, is het een fout. Een speler mag de bal onderhands of bovenhands opslaan, waarbij de bal eerst op de grond moet stuiteren voordat deze wordt geraakt. Een voetfout, waarbij de speler met zijn voet op of over de basislijn staat tijdens het opslaan, is ook een fout.

Het spel

Eenmaal het spel begonnen is, moeten de spelers de bal over het net slaan en binnen de lijnen van de speelhelft van de tegenstander laten landen. De bal mag slechts eenmaal op de grond stuiteren voordat deze teruggeslagen moet worden. Indien de bal buiten de lijnen landt, komt deze neer in het voorvak of achtervak, afhankelijk van waarvandaan de bal geslagen werd. Indien de bal tijdens het spel het net raakt en daarna in het juiste vak komt, noemt men dit een ‘netbal’ en wordt het spel voortgezet. De punten worden geteld als volgt: 15, 30, 40 en game. Indien beide spelers op 40 punten staan, moet er nog één punt gewonnen worden om de game te maken. Indien de speler die op dat moment serveert de game verliest, noemt men dit een ‘break’. Indien de speler die serveert de game wint, noemt men dit een ‘servicebreak’.

Slagen

Er zijn verschillende soorten slagen in tennis. De meest voorkomende zijn de forehand en de backhand. Bij de forehand slaat de speler de bal met de palm van zijn hand naar voren, terwijl bij de backhand de rug van de hand naar voren gericht is. Andere slagen zijn de groundstroke, waarbij de bal na de stuit op de grond wordt geslagen, de topspin, waarbij de bal met een neerwaartse beweging wordt geslagen om hem snel en steil over het net te krijgen, de slice, waarbij de bal met een neerwaartse beweging wordt geslagen om hem laag over het net te krijgen, de dropshot, waarbij de bal zodanig wordt geslagen dat hij kort over het net gaat en dan snel stuit, en de lob, waarbij de bal hoog over het hoofd van de tegenstander wordt geslagen. Bij een volley wordt de bal in de lucht geslagen voordat deze op de grond stuit. Een halfvolley is een slag waarbij de bal wordt geslagen voordat deze op de grond stuit.

De baan

Een tennisbaan is verdeeld in twee speelhelften, elk met een basislijn en een servicelijn. De tramrails aan de zijkanten van de baan tellen ook mee als in het spel gebracht. Er zijn verschillende ondergronden waarop getennist kan worden, zoals gras, gravel, hardcourt en tapijt. Elke ondergrond heeft zijn eigen eigenschappen en vereist een andere speelstijl.

Fouten

Er zijn verschillende fouten die een speler kan maken tijdens het spel. Een dubbele fout is wanneer de speler twee fouten maakt tijdens zijn opslagbeurt. Een voetfout is wanneer de speler met zijn voet op of over de basislijn staat tijdens het opslaan. Een bal die buiten de lijnen landt, is ook een fout. Indien de bal tijdens het spel twee keer op de grond stuit voordat deze teruggeslagen wordt, is dit ook een fout.

Slagen: de verschillende technieken om de bal over het net te krijgen

Forehand en backhand

De forehand en backhand zijn de twee meest gebruikte slagen in tennis. Bij de forehand hou je het tennisracket in je rechterhand (of linkerhand als je linkshandig bent) en sla je de bal met een voorwaartse beweging van je racket. Bij de backhand hou je het racket met twee handen vast en sla je de bal met een zijwaartse beweging van je racket. Beide slagen moeten iedere tennisser onder de knie hebben en zijn essentieel voor een goede basis in het spel.

Service

De service is een fenomeen op zich in tennis. Het is de enige slag waarbij je zelf de bal mag opslaan en waarbij de bal in het spel wordt gebracht. De bal moet daarbij weliswaar over het net worden gegooid of geworpen, maar de manier waarop dit gebeurt kan variëren. Zo kan je de bal onderhands of bovenhands opslaan en kan je kiezen waarvandaan je de bal opslaat. Indien de bal correct wordt opgeslagen en binnen de lijnen van het servicevak neerkomt, krijgt de serverende speler een voordeel in het spel.

Groundstroke

Een groundstroke is een slag waarmee je de bal teruggeslagen krijgt nadat deze over het net is geslagen door je tegenstander. Dit kan zowel met een forehand als backhand gebeuren. Er zijn verschillende soorten groundstrokes, zoals de topspin, forehandspin en forehandslice. Bij de topspin wordt de bal met een neerwaartse beweging van het racket geslagen, zodanig dat de bal steil over het net gaat en daarna snel daalt. Bij de forehandspin wordt de bal met een opwaartse beweging van het racket geslagen, waardoor de bal met veel spin over het net gaat. Bij de forehandslice wordt de bal met een zijwaartse beweging van het racket geslagen, waardoor de bal laag over het net gaat.

Lob en smash

Een lob is een hoge slag die over het hoofd van je tegenstander heen gaat en achterin het speelveld neerkomt. Dit kan zowel met een forehand als backhand gebeuren. Een smash is een hoge slag die boven je hoofd wordt geslagen, vergelijkbaar met een worpbeweging. Deze slag wordt vooral gebruikt om een hoge bal die dicht bij het net komt meteen terug te slaan. Bij beide slagen is het belangrijk om de bal op het juiste moment te raken en de juiste richting te geven.

Volley

Een volley is een slag waarbij je de bal uit de lucht slaat voordat deze de grond heeft geraakt. Dit kan zowel met een forehand als backhand gebeuren. Bij een volley hou je het racket met één hand vast en sla je de bal met een korte beweging van je racket. Het is een snelle slag die vooral gebruikt wordt bij het net. Een goede volley kan je veel kansen geven in het spel.

Of je nu een beginner bent of een geoefende speler, het beheersen van de verschillende slagtechnieken is essentieel om goed te kunnen spelen. Door te oefenen en te experimenteren met de verschillende slagen kan je je eigen spel verbeteren en je kansen op een game of zelfs een servicebreak vergroten.

Tennisbenodigdheden: wat heb je nodig om te tennissen?

Tennisrackets en tennisballen

Tennis is natuurlijk helemaal niet mogelijk zonder de juiste spullen. De belangrijkste benodigdheden zijn tennisrackets (hier een aantal beoordeeld) en tennisballen. Tennisrackets zijn er in zoveel maten en materialen dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. De meeste rackets zijn gemaakt van grafiet, maar er zijn ook rackets van aluminium of titanium. De grootte van het racketblad wordt bepaald door de doorsnede, uitgedrukt in vierkante centimeters. Een gewone doorsnee is ongeveer 645 cm², maar er zijn ook rackets met een groter of kleiner blad. Het gewicht van een racket varieert tussen de 250 en 350 gram. De tennisbal heeft een doorsnee van ongeveer 6,7 centimeter en weegt tussen de 56 en 59 gram. De stuiterhoogte van een tennisbal is afhankelijk van de druk die erin zit. Een nieuwe bal stuitert hoger dan een oude bal. In de tenniswereld wordt uitsluitend met gele ballen gespeeld, maar voor trainingen worden ook andere kleuren gebruikt.

Tenniskleding en tennisschoenen

Naast een racket en ballen zijn er nog meer benodigdheden om te kunnen tennissen. Vooral vroeger speelden tennissers in witte kleding, maar tegenwoordig is dat steeds minder gebruikelijk. Bij toernooien dragen mannen vaak een poloshirt en een broek, terwijl vrouwen een tennisjurkje, shirt en tennisrok dragen. Ook wordt er gebruikgemaakt van speciale tennisschoenen (de beste hier beoordeeld), die eventueel voorzien zijn van extra demping. Het is belangrijk om goede tennisschoenen te dragen, omdat deze zorgen voor een goede grip op de baan en blessures kunnen voorkomen.

Tennissnaren

Een belangrijk onderdeel van het tennisracket zijn de tennissnaren. Er zijn veel verschillende soorten snaren op de markt, maar de meest duurzame zijn meestal ook de betere. Tenzij je last hebt van chronische snaarbrekers, is het beter om te kiezen voor duurzame snaren. Let er wel op dat de snaar die je speelt genoeg comfort biedt, omdat een te harde snaar belastend kan zijn voor je arm. Indien je elke keer dezelfde snaar speelt, kan deze na verloop van tijd minder presteren. Een snaar die minder presteert, genereert minder spin en controle en biedt minder comfort.

Overige benodigdheden

Naast de materialen om te tennissen zijn er nog een aantal andere benodigdheden. Zo is er een verhoogde stoel nodig voor de scheidsrechter, die aan het uiteinde van de baan zit en de punten beslist. Ook zijn er verplichte spelhervattingen, zoals plaspauzes en shirtwisselingen, waarvoor toestemming nodig is van de scheidsrechter. Verder is het belangrijk dat toeschouwers zich bescheiden opstellen en geen overenthousiaste armgebaren maken of roepwoorden gebruiken die de waarneming van de spelers kunnen verstoren.

Tas en accessoires

Een tennistas (de beste hier beoordeeld) is handig om al je spullen in te vervoeren. Daarnaast zijn er kleine accessoires zoals een zweetbandje en een sportwatch om je hartslag bij te houden. Een Bjorn Borg luxe balclip is ook leuk om te hebben.

Puntentelling

Hoe werkt het puntensysteem?

Tennis is een sport waarbij punten worden gescoord door de bal over het net te slaan en deze binnen de lijnen van de tegenstander te laten landen. Elke keer dat een speler een punt scoort, wordt dit genoteerd op het scorebord. Een game wordt gewonnen door de speler die als eerste vier punten scoort en daarbij minimaal twee punten verschil heeft met de tegenstander. Als beide spelers op 40 punten staan, wordt er gesproken van “deuce”. Vanaf dat moment moet er een verschil van twee punten zijn om de game te winnen. Dit wordt “voordeel” genoemd. Als de speler met voordeel het volgende punt wint, wint hij of zij de game. Als de tegenstander het punt wint, gaat het terug naar deuce.

Hoe werkt een tiebreak?

Als beide spelers in een game op zes games staan, wordt er een tiebreak gespeeld. Dit is een speciale manier van puntentelling waarbij de eerste speler die zeven punten scoort en daarbij minimaal twee punten verschil heeft met de tegenstander, de tiebreak en daarmee de set wint. De punten in een tiebreak worden anders geteld dan in een gewone game. De speler die begint met serveren, serveert één punt vanaf de rechterkant van de baan. Daarna serveert de tegenstander twee punten vanaf de linkerkant van de baan. Daarna serveert de eerste speler weer twee punten vanaf de rechterkant van de baan, enzovoort. Dit wordt afgewisseld totdat er een winnaar is.

Wat zijn de vereiste afmetingen van een tennisbaan?

Een tennisbaan is rechthoekig van vorm en heeft een lengte van 23,77 meter en een breedte van 8,23 meter voor enkelspelen. Bij dubbelspelen is de baan iets smaller, namelijk 10,97 meter breed. De binnenste lijnen van de baan worden gebruikt voor het dubbelspel, terwijl de buitenste lijnen worden gebruikt voor het enkelspel. De hoogte van het net in het midden van de baan is 91,4 centimeter voor dubbelspelen en 1,07 meter voor enkelspelen. De bal moet over het net worden geslagen en binnen de lijnen van de tegenstander landen om een punt te scoren. Als de bal buiten de lijnen landt of het net niet raakt, is het punt voor de tegenstander.

Hoe eindigt een wedstrijd?

Een wedstrijd kan op verschillende manieren eindigen. Bij enkelspelen wordt er gespeeld om de beste van drie of vijf sets, afhankelijk van het toernooi. Bij dubbelspelen wordt er ook gespeeld om de beste van drie of vijf sets. De winnaar van de wedstrijd is de speler of het duo dat als eerste het vereiste aantal sets heeft gewonnen. Als er in de laatste set van een wedstrijd een gelijke stand is van 6-6, wordt er een tiebreak gespeeld om de winnaar te bepalen. In sommige gevallen kan een wedstrijd ook voortijdig eindigen als een speler zich terugtrekt vanwege een blessure of andere reden.

Wedstrijdleiding

De rol van de wedstrijdleider

De wedstrijdleider is een belangrijke speler in het tennis. Het systeem van de wedstrijdleiding bestaat uit een cursus voor de wedstrijdleider die afgesloten wordt met een cursusdag. Tijdens deze cursusdag wordt de leer van de cursustekst over reglementen en spelhervattingen begeleid door een ervaren wedstrijdleider. De wedstrijdleider kent alle regels en punten die beslist moeten worden tijdens een wedstrijd.

De wedstrijdleider heeft een verhoogde stoel aan het uiteinde van het speelveld en kent de spelregels van tennis. Hij of zij beslist over verplichte spelhervattingen en heeft toestemming nodig voor plaspauzes of shirtwisselingen van de spelers. De wedstrijdleider houdt ook de overenthousiaste ouders en overige toeschouwers bescheiden en krijgt respect van de spelers.

Records

De snelste tenniswedstrijd ooit

Op 6 mei 2012 speelden de Franse tennisser Nicolas Mahut en de Amerikaanse John Isner tegen elkaar in de eerste ronde van Wimbledon. De wedstrijd duurde maar liefst 11 uur en 5 minuten en telde 183 games. De vijfde set alleen al duurde 8 uur en 11 minuten. Uiteindelijk won Isner met 70-68 in de vijfde set. Deze legendarische wedstrijd vestigde het record voor de langste tenniswedstrijd ooit.

De hardste service ooit gemeten

De Australiër Samuel Groth vestigde op 9 juli 2012 een record voor de hardste tennisopslag ooit gemeten tijdens een ATP-toernooi. Tijdens het toernooi van Stanford sloeg hij een service van 263,4 km/u. Dit is nog steeds het record voor de hardste service ooit gemeten in het mannentennis.

De meeste opeenvolgende servicegames gewonnen

De Zwitser Roger Federer heeft het record voor de meeste opeenvolgende servicegames gewonnen in het mannentennis. Tussen 2006 en 2007 won hij 56 opeenvolgende servicegames op gras. Dit record werd in 2011 geëvenaard door de Kroaat Goran Ivanišević tijdens het ATP-toernooi van Wimbledon.

De snelste grandslamfinale ooit

Op 27 januari 2008 speelden de Serviër Novak Djokovic en de Fransman Jo-Wilfried Tsonga tegen elkaar in de finale van de Australian Open. Djokovic won de wedstrijd in drie sets met 4-6, 6-4, 6-3. De wedstrijd duurde slechts 2 uur en 4 minuten en vestigde het record voor de snelste grandslamfinale ooit.

De meeste titels op Wimbledon

De Zweed Björn Borg en de Britse William Renshaw hebben beiden vijf keer het herenenkelspel op Wimbledon gewonnen. In het vrouwentennis heeft de Amerikaanse Martina Navrátilová negen keer het enkelspel op Wimbledon gewonnen, waarmee ze het record voor de meeste titels op Wimbledon in het vrouwentennis heeft.

De grootste overwinning in een grandslamfinale

De Amerikaan Bill Tilden won in 1920 de finale van het US Open tegen de Canadees Brian Norton met 6-1, 6-0, 6-0. Dit is de grootste overwinning ooit in een grandslamfinale.

De jongste en oudste grandslamwinnaars

De Amerikaanse tennisster Monica Seles is de jongste grandslamwinnaar ooit. Ze won in 1990 op 16-jarige leeftijd de French Open. De Australiër Ken Rosewall is de oudste grandslamwinnaar ooit. Hij won in 1972 op 37-jarige leeftijd de Australian Open.

De meeste grandslamtitels

De Zwitser Roger Federer heeft het record voor de meeste grandslamtitels in het mannentennis. Hij heeft in totaal 20 grandslamtitels gewonnen. In het vrouwentennis heeft de Australische Margaret Court de meeste grandslamtitels gewonnen, namelijk 24.

Conclusie

Tennis is een zelfstandige sport die individueel of teamverband gespeeld kan worden, en de basis van de sport is een racket, een bal en een tennisbaan. Het is een van de oudste sporten ter wereld en werd vooral populair onder de elite in de middeleeuwen.

Joost Nusselder, de oprichter van scheidsrechters.eu is een content marketer, vader en houdt van het schrijven over allerlei sporten, en heeft zelf het grootste deel van zijn leven ook flink gesport. Nu maakt hij sinds 2016 samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij hun sportactiviteiten.