Hoe word ik voetbal scheidsrechter? Alles over cursussen, toetsen & oefenen

door Joost Nusselder | Geupdate op:  13 juni 2021

Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Meer informatie

Scheidsrechters zijn steeds lastiger te vinden, dit is zonde want fluiten is heel leuk! Zonder de scheidsrechter is er geen voetbal, jij geeft leiding aan 22 spelers en zorgt dat de wedstrijd in goede banen wordt geleid, een grote verantwoordelijkheid.

Kun jij die verantwoordelijkheid aan?

Misschien is scheidsrechter worden wel iets voor jou! Mocht je twijfelen dan kun je altijd om te beginnen één (of meerdere) wedstrijden van pupillen of jeugd leiden om te kijken hoe je dit vindt.

Cursusmateriaal basisopleiding scheidsrechter

Ben je al scheidsrechter of wil je weten hoe goed jouw spelregelkennis is dan is het natuurlijk goed om dit te testen. Doe één van onze spelregeltoetsen!

 



Hoe word ik voetbal scheidsrechter?

Door bij de KNVB een scheidsrechterscursus te doen kun je officieel gecertificeerd scheidsrechter worden. De KNVB biedt cursussen aan voor verschillende doelgroepen, namelijk:

  • Pupillenscheidsrechter
  • Verenigingsscheidsrechter
  • Scheidsrechter II Veld
  • Scheidsrechter II Zaalvoetbal
  • Scheidsrechter I Veld
  • Scheidsrechter I Zaalvoetbal
  • Assistent-Scheidsrechter

De cursus die het meest wordt gedaan is de cursus Verenigingsscheidsrechter aanvullend met de opleiding scheidsrechter III veld. Deze aanvulling is voor diegenen die voor de KNVB wedstrijden willen fluiten en niet alleen voor hun eigen vereniging. Na succesvolle afronding van deze cursus mag de arbiter A-jeugd, B-jeugd en senioren fluiten.

Wat houdt de scheidsrechterscursus in?

De Verenigingsscheidsrechter bestaat uit 4 bijeenkomsten van 3 uur, bijna altijd vindt dit ’s avonds plaats bij een voetbalvereniging. Deze opleiding wordt verzorgd door de KNVB, die een ervaren begeleider (docent) stuurt om dit in goede banen te leiden.

In deze 4 bijeenskomsten komen de volgende zaken aan bod:

  • de 17 voetbalspelregels
  • organisatie en administratie
  • kennis van voetballen en voetballers
  • leiding geven aan voetballers
  • blessurepreventie
  • praktische toepassing van deze onderwerpen

In deze cursus zijn alle dagen praktisch ingericht met veel praktij.

Voor de cursisten die voor de KNVB willen fluiten geldt ook dat zij een spelregelexamen krijgen en zij moeten strafrapport schrijven aan de hand van een praktijkvoorbeeld.

Een strafrapport is een rapport dat naar de KNVB wordt gestuurd als een speler direct rood heeft gehad. Het formulier wat hiervoor wordt gebruikt is hier te vinden: Rapportformulier scheidsrechter.

Wanneer je niveau 1, 2 en 3 van veldvoetbal succesvol afrondt, dan heb je eigenlijk je betaald voetbal scheidsrechters diploma op zak.

Is er een E-learning die ik kan doen om scheidsrechter zijn te oefenen?

Zeker! De KNVB heeft verschillende E-learnings die je hier kosteloos kunt volgen. Zo kun je de regels leren als scheidsrechter, en kun je ook de basics onder de knie krijgen van een assistent.

Je ziet duidelijk hoe belangrijk ze de volgende generatie van goede arbiters vinden, want ze investeren een hoop in (online) trainingsmateriaal en opleidingen.

Kan ik nog op andere manieren oefenen?

Zeker kan dat, ik adviseer ook altijd om zoveel mogelijk ervaring op te doen. Ga lekker fluiten bij zoveel mogelijk wedstrijden. Hoe meer ervaring je op doet hoe beter je zal worden. Beter in het overzicht bewaren, beter in spelsituaties die niet zo vaak voorkomen. Ga ook altijd pro-actief op zoek naar feedback:

  • feedback van medescheids- en grensrechters
  • feedback van spelers, was je duidelijk in je instructies, konden ze je beslissingen begrijpen? Het gemakkelijkste is het natuurlijk om spelers van je eigen club te vragen
  • feedback van ouders/ toeschouwers. Konden zij al je handelingen volgen? Hebben ze nog tips?

Hoe zit het met de scheidsrechter app?

Sinds 2017 is ook het amateurvoetbal om. De digitale revolutie staat voor niemand stil en zo is er ook de scheidsrechter app. Ondertussen is het amateurvoetbal ook over gestapt op het mobiele wedstrijdformulier. Voortaan kun je je wedstrijdformulier dus met deze wedstrijdzaken-app invullen en het is dan ook belangrijk dat je jezelf hiermee bekend maakt. Hier kun je hem downloaden in de playstore.

Je kunt nu niet alleen gemakkelijk je wedstrijden vastleggen, maar omdat alles wordt opgeslagen kun je nu via de wedstrijdzaken-app ook je persoonlijke programma en uitslagen bekijken.

Spelerspassen

Daarnaast zitten de digitale spelerspassen nu in de wedstrijdzaken-app. De plastic spelerspasjes zijn dus niet meer nodig en daarmee ook afgeschaft. Eventuele verlopen spelerspassen hoeven na 3 maart 2017 niet meer vernieuwd te worden. In de toekomst zal een spelerspas ook niet meer verlopen, dit proces gaat dan volledig digitaal.

Ik ben niet lid van een voetbalvereniging, kan ik alsnog scheidsrechter worden?

Ja dit kan! De meeste mensen zijn voetballer en worden ernaast of in plaats van scheidsrechter. De vereniging neemt dan vaak contact op met de KNVB en schrijft deze persoon voor de cursus in, en betaalt dus ook de kosten (€50,-). Momenteel is er ook een pilot waarin de boeken en cursusmaterialen digitaal worden geleverd en hierdoor de kosten worden gedrukt.

Voor de huidige situatie kunt u contact opnemen met de KNVB. Ben je echter geen lid van een voetbalvereniging maar wil je wel scheidsrechter worden dan kan dit door vrijwillig lid te worden van de KNVB. Dit kost €15,- op jaarbasis, en de cursus kost €50 euro. Voor dit geld krijg je de cursus met alle bijbehorende materialen en dus je licentie (als je slaagt voor de cursus).

 



 

Het lesmateriaal bestaat uit een cursusmap waarin oefenvragen staan per les en  hierin houd je een logboek bij. Verder krijg je een boek met de officiële spelregels en het Basisboek arbitrage veldvoetbal die tijdens de cursus wordt gebruikt. Nee dit hoeft niet. Je moet voor jezelf beslissen of je clubscheidsrechter wil worden of dat je voor de bond (KNVB) wil fluiten.

Als je clubscheidsrechter bent zul je alleen bij je eigen vereniging wedstrijden fluiten. Ga je voor de KNVB aan de slag als scheidsrechter dan wordt je door de KNVB ingedeeld als scheidsrechter bij voetbalverenigingen en krijg je ook een vergoeding voor je dienst.

Je kan zelf aangeven hoe ver van je woonplaats je maximaal wilt acteren als scheidsrechter.

Vooral als je net begint als scheidsrechter is het best wel spannend, je wilt geen domme fouten maken en de wedstrijd goed laten verlopen. Naar mate de tijd vordert en je meer ervaring krijgt merk je dat je soms dingen net iets anders aan moet pakken. Meestal zijn het hele kleine praktische zaken die het allemaal vergemakkelijken. Misschien zit er nog een goede tip voor u als scheidsrechter bij!

Tips voor scheidsrechters

  • Stop uw tossmunt na de toss bij uw sok in; tijdens het rennen verliest u de munt snel uit uw zak.
  • Als u geen boekje hebt om uw kaarten in te doen doe dan de gele kaart in de zak aan de zijkant van uw broek en de rode kaart in uw achterzak. Op deze manier kunt u snel de kaarten pakken indien nodig en pakt u nooit de verkeerde.
  • Betreffende de tip om de gele en rode kaarten te splitsen moet de volgende kanttekening van o.a. Serdar Gözübüyük in acht worden genomen;
    Het nadeel van het splitsen van de kaarten:
    – Men ziet direct dat Rood getoond gaat worden
    – Een eventuele “schrik seconde “, zeker bij beginnende scheidsrechters word     teniet gedaan, en is er geen weg terug.
    – Juist door ze bijeen te bewaren in de borstzak geef je “zelfverzekerder” aan wat de opgelegde sanctie is.
    Over het algemeen word het dus niet geadviseerd..het kan echter wel een hulpmiddel zijn, maar bovengenoemde argumenten zou men moeten meenemen in de beslissing om de kaarten toch op twee plaatsen te bewaren.
  • Sommige scheidsrechters knippen de gele en rode kaarten kleiner zodat ze handzamer zijn. Mocht u ze ook te groot vinden kunt u dit dus ook doen!
  • Gebruik een digitaal horloge (met stopwatch functie) of stopwatch om de tijd in te gaten te houden. Laat per helft de stopwatch naar 45:00 lopen. Op deze manier raakt u nooit in de war hoelang er nog gespeeld moet worden en kunt u bij lang oponthoud de tijd gemakkelijk stil zetten.
  • Schrijf altijd op wanneer er gescoord heeft en wie er een kaart krijgt en wisselt. In het amateurvoetbal kun je makkelijk in de war raken door veel doelpunten, overtredingen of veel wissels.
  • Gebruik een polsbandje waaraan uw fluit(en) vastzitten, hierdoor kunt u nooit uw fluit laten vallen en heeft u deze altijd gemakkelijk in je hand.
  • Maak vooraf (bijvoorbeeld bij de toss) afspraken met de grensrechters wanneer zij wel / niet moeten vlaggen. Leg het verschil uit tussen buitenspel en strafbaar buitenspel uit en leg uit wat te doen bij hoekschoppen. Ook kunt u vooraf bespreken hoe u aangeeft dat u zijn signaal heeft gezien maar deze niet overneemt.
  • Probeer het tempo in de wedstrijd te houden, spelers ervaren dit als prettig en hoe minder oponthoud hoe minder tijd voor opmerkingen tegen jou als scheidsrechter.
  • Communiceer met duidelijke arm gebaren. U fluit hierbij niet, u leidt de spelers hierbij niet af maar u geeft aan één en ander gezien te hebben en u geeft uw beslissing met een armgebaar aan.
  • Pak altijd zelf uw tas in, zodat u niet in de kleedkamer staat en u bent schoenen, sokken etc. vergeten.

Meer tips? Mail deze dan naar [email protected]

Film over scheidsrechtersgebaren

Is scheidsrechter een beroep?

Velen die professioneel aan de slag willen gaan met wedstrijden fluiten vragen zich vaak af, is het een baan? Kan ik er wat mee verdienen? Is scheidsrechter een echt beroep?

Scheidsrechter is zeker een beroep. Wanneer je opklimt vanuit amateurvoetbal tot scheidsrechter in de eredivisie en internationale wedstrijden, kan spelbegeleiding als scheidsrechter een hoog salaris ontvangen. Waar sommigen het als hobby zien tijdens het amateurvoetbal van één van hun kinderen is wedstrijd fluiten ook een baan met veel allure.

Wat verdient een amateurscheidsrechter?

Als je voor de KNVB fluit (bondscheidsrechter) krijg je dus een vergoeding, hoeveel dit is staat duidelijk op de site van de KNVB vermeld:

Na overleg met de COVS is bepaald dat de vergoeding voor een dagdeel (vier uren) is vastgesteld op de ‘normale’ wedstrijdvergoeding (€ 20,10). Daarbij komen natuurlijk de reiskosten van € 0,26 per kilometer. Bij twee dagdelen (langer dan vier uren actief bij een toernooi) kan de wedstrijdvergoeding (€ 20,10) twee maal worden gedeclareerd (de reiskosten uiteraard maar éénmaal). De wedstrijdvergoeding voor een vriendschappelijke wedstrijd blijft  € 20,10 plus de gemaakte reiskosten.

Hoe word ik een scheidsrechter in de Eredivisie?

Waar een amateurscheidsrechter nog geen 25,- krijgt voor zijn dagdeel, kan het in de scheidswereld al snel oplopen met behoorlijke salarissen. Dit betekent wel dat je echt omhoog zult moeten klimmen.

Een scheidsrechter in de eredivisie verdient zo’n 70.000,- euro per jaar. Dat is ongeveer 5.800,- euro per maand. Geen verkeerd salaris!

Je zult eerst je scheidsrechtersexamen niveau 1 en 2 moeten afronden, en dan vervolgens starten met niveau 3. Daarna kun je officiële wedstrijden van het KNVB fluiten. Maar dan nog zal het aardig wat ervaring en netwerken kosten om door te dringen tot de eredivisie. Je zult je prestaties moeten laten zien.

Wanneer je eenmaal officieel kunt fluiten voor de KNVB zul je worden beoordeeld. Een rapporteur komt regelmatig langs bij wedstrijden om te zien hoe je het er vanaf brengt. Hij neemt een uitgebreid beoordelingsformulier mee waarop hij (of zij) per onderdeel een cijfer geeft op een vijf-puntsschaal.

Al deze beoordelingen bijelkaar zullen er uiteindelijk toe leiden of je carriere kunt maken binnen betaald voetbal.

Bezwaar maken tegen een uitspraak van een KNVB rapporteur

Wanneer je op weg bent een leuke carriere te maken als scheids en je bent het niet eens met een uitspraak van een rapporteur, dan kun je hier eventueel bezwaar tegen maken. Dit kan erg belangrijk zijn, aangezien de enige cijfers die je krijgt van deze rapporteurs zijn.

Het is zelfs zo belangrijk, dat de KNVB een speciale bezwaren commissie heeft, én specifieke formulieren heeft klaarliggen om in te vullen. Mocht de bezwaren commissie een uitspraak doen waar je het niet mee eens bent, dan kun je eventueel nog een beroepschrift indienen. Het gaat immers toch om je toekomst als scheidsrechter en één slechte wedstrijd zou dan roet in het eten kunnen gooien.

Maar al deze eisen samen betekenen niet dat je het niet al op jonge leeftijd kunt maken. De jongste scheidsrechter ooit, Stan Teuben, begon maarliefst op zijn 21ste al aan zijn eerste wedstrijdfluiten. Alles is dus mogelijk in de wereld van KNVB. Is er dus een bepaalde maximum of minimum leeftijd aan het scheidrechterschap? Nee! Helemaal niet.

Wat is het loon van een scheidsrechter in de Europa- of Champions league?

Wanneer je goed genoeg bent en een naam voor jezelf opbouwt kán het zijn dat je gevraagd wordt voor de Europe league, of misschien wel de Champions league. Omdat dit vaak losse wedstrijden zijn waar je arbiter mag zijn word je hier uitbetaald per wedstrijd. En 5.000,- euro voor een potje voetbal is een mooie smak geld.

 

 



 

Wat ontvangt een scheids op het WK?

De ultieme wedstrijd om te fluiten is natuurlijk het WK. Wanneer je hiervoor wordt gevraagd heb je echt al wat wedstrijden onder de riem, en allen op een perfecte manier gefloten. Maar krjig je eenmaal die uitnodiging, dan kan een cheque van 25.000,- euro jouw kant op komen. Plus natuurlijk de exposure van een wereldwijd evenement!

Wat is het salaris van een scheidsrechter op het EK?

Ook op een EK ligt het gemiddelde op 25K per wedstrijd. Europees of Wereldkampioenschap maakt in dat opzicht niet uit voor een scheidsrechter.

Waar verdien je het meeste als scheids?

Een WK wedstrijd is natuurlijk mooi meegenomen, maar het is vaak maar een eenmalige uitnodiging. Je hebt ook vaste inkomsten nodig. Dan maar kijken naar de landelijke competities.

De Eredivisie hebben we net al behandeld, maar waar verdien je nu het meeste?

In Spanje krijg je zeker het meeste salaris. De scheidsrechters die in de Spaanse Liga fluiten verdienen vaak een jaarsalaris van rond de €200.000,- per jaar. Dat is dan zo’n €6.000,- per wedstrijd. Dat scheelt nogal wat met Nederland.

In de andere voetbal competities van Europa ontvang je wel iets minder voor je fluitverdiensten. Engeland betaalt ongeveer €1.200,- per wedstrijd uit, hoewel je hier wel een vaste vergoeding per jaar krijgt van omgerekend 40.000,- euro, ongeacht of je wedstrijden fluit. In Frankrijk is het €2.800,- per potje en €3.600,- voor een wedstrijd in de Bundesliga in Duisland.

Waar kan ik terecht wanneer ik een scheidsrechter nodig heb?

Vroeger moest je nog bij een nabij gelegen vereniging buurten in de hoop dat zij nog een scheidsrechter ter beschikking hadden wanneer je omhoog zat. Al je contacten afbellen en hopen dat ze je konden helpen. Het was soms lastig om op die manier een vervanger te zoeken.

Tegenwoordig kun je scheidsen ook online zoeken. Zo heb je verschillende sites waar je er eentje kunt inhuren. Dit kan een handige oplossing zijn, veel clubs doen dit bijvoorbeeld wanneer ze een toernooi organiseren waarbij je toch vaak een tekort hebt aan ogen en fluiten. Maar ook wanneer er een zieke is kun je hier natuurlijk om verlegen zitten.

Dit zijn de sites waar je terecht kunt. Ze hebben ieder een eigen prijsniveau en sommige hebben meer aangeboden leden of zijn voor een professioneler of meer amateur-doel:

  • scheidshuren.nl
  • betaalbarescheids.nl
  • huureenvoetbalscheids.nl
  • huureenscheids.nl
  • iklaatfluiten.nl
  • ikzoekeenscheids.nl

Scheidsrechter huren voor minder agressie

Het blijkt dat het inhuren van een scheidsrechter voor gevoelige wedstrijden ook een hele positieve invloed kan hebben. Zo wordt de agressie een stuk minder wanneer er een onpartijdige scheidsrechter bij is, die niet bij één van de teams is aangesloten. Elke competitie heeft wel twee van die teams, die altijd in een hele sterke rivaliteit zitten. Het huren kan dan uitkomst bieden.

Je als scheidsrechter aanbieden

Natuurlijk kun je jezelf ook als scheidsrechter aanbieden op deze sites. Een geweldige manier voor wat extra inkomsten, én om meer ervaring op te doen en te oefenen mocht je je verder willen ontwikkelen in het vak.

Wat is de maximum leeftijd van een scheidsrechter?

Fluiten kan eigenlijk nog zolang je je nog jong genoeg voelt. Dat is zeker bij het amateurvoetbal zo. Toch is het niet altijd zo geweest bij het professioneel voetbal. De FIFA had een tijd lang een maximale leeftijdsgrens voor internationaal voetbal die ze streng aanhielden. Zo zijn zowel Dick Jol en Mario van der Ende eerder gestopt dan ze eigenlijk wilden vanwege deze regel. Ook de UEFA handhaafde deze regels voor topscheidsrechters.

  • Tot 2000 mochten scheidsrechters maximaal 47 jaar zijn in de KNVB
  • Tot 2002 mochten scheidsrechters maximaal 45 jaar zijn bij zowel FIFA als UEFA wedstrijden
  • Ondertussen is de leefdtijdsgrens afgeschaft voor alle betaalde voetbalwedstrijden

Toch zie je dat veel scheidsrechters vaak stoppen voor hun 45ste. Het is net zo zwaar als betaald voetbal en je moet ook als scheidsrechter die jonkies bij zien te benen. Nu is het letterlijk zolang je nog fit genoeg bent.

Joost Nusselder, de oprichter van scheidsrechters.eu is een content marketer, vader en houdt van het schrijven over allerlei sporten, en heeft zelf het grootste deel van zijn leven ook flink gesport. Nu maakt hij sinds 2016 samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij hun sportactiviteiten.