Boksen: Geschiedenis, Soorten, Voorschriften, Kleding en Bescherming

door Joost Nusselder | Geupdate op:  30 augustus 2022

Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Meer informatie

Boksen is een PRACHTIGE sport, maar waar komt het nu precies vandaan? En is het gewoon een beetje slaan of komt er meer bij kijken (hint: er komt véél meer bij kijken)?

Boksen is een tactische vechtsport waar je met precisie verschillende stoten uit verschillende bereiken uitvoert, terwijl je tegelijk een aanval effectief moet blokkeren of ontwijken. In tegenstelling tot veel andere gevechtsdisciplines, benadrukt het ook lichaamsconditionering door sparren, waardoor het lichaam wordt voorbereid op gevechten.

In dit artikel vertel ik je alles over het boksen zodat je de precieze achtergrond weet.

Wat is boksen

De vechtsport van boksen

Boksen, ook wel pugilistiek genoemd, is een tactische vechtsport waarbij het gaat om ringinzicht, coördinatie van voeten, ogen en handen en conditie. Twee tegenstanders proberen punten te scoren door elkaar op de juiste trefvlakken te raken of door een knock-out (KO) te winnen. Hiervoor heb je zowel kracht als pure snelheid nodig om je tegenstander hard en snel te raken. Naast het traditionele mannenboksen zijn er ook bokskampioenschappen voor vrouwen.

Regels van boksen

Boksen heeft een aantal regels die je moet volgen. Alleen slagen of stoten met de gesloten vuist boven de gordel zijn toegestaan. Verder is het verboden om te bukken beneden de gordel van de tegenstander, te worstelen, te slingeren, aan de ringtouwen te hangen, beentje lichten, te trappen of te schoppen, kopstoten te geven, te bijten, knietjes te geven, op de achterkant van het hoofd te slaan en de tegenstander aan te vallen als deze ‘neer’ is.

Wedstrijdverloop

Een bokswedstrijd verloopt over meerdere ronden van enkele minuten. De hoeveelheid ronden en minuten is afhankelijk van het type wedstrijd (amateur, professioneel en/of kampioenschap). Elke wedstrijd wordt geleid door een scheidsrechter en een jury kent punten toe. Wie de tegenstander knock-out (KO) slaat of de meeste punten verzamelt, is de winnaar.

Categorieën

Amateurboksers worden onderverdeeld in elf gewichtsklassen:

  • Lichtvlieggewicht: t/m 48 kg
  • Vlieggewicht: t/m 51 kg
  • Bantamgewicht: t/m 54 kg
  • Vedergewicht: t/m 57 kg
  • Lichtgewicht: t/m 60 kg
  • Lichtweltergewicht: t/m 64 kg
  • Weltergewicht: t/m 69 kg
  • Middengewicht: t/m 75 kg
  • Halfzwaargewicht: t/m 81 kg
  • Zwaargewicht: t/m 91 kg
  • Superzwaargewicht: 91+ kg

Vrouwenboksers worden onderverdeeld in veertien gewichtsklassen:

  • T/m 46 kg
  • T/m 48 kg
  • T/m 50 kg
  • T/m 52 kg
  • T/m 54 kg
  • T/m 57 kg
  • T/m 60 kg
  • T/m 63 kg
  • T/m 66 kg
  • T/m 70 kg
  • T/m 75 kg
  • T/m 80 kg
  • T/m 86 kg

Seniorenboksers worden onderverdeeld in vier klassen: N-klasse, C-klasse, B-klasse en A-klasse. Elke klasse heeft in elke gewichtscategorie een eigen kampioen.

Profboksers worden onderverdeeld in de volgende gewichtsklassen: vlieggewicht, supervlieggewicht, bantamgewicht, superbantamgewicht, vedergewicht, supervedergewicht, lichtgewicht, superlichtgewicht, weltergewicht, superweltergewicht, middengewicht, supermiddengewicht, halfzwaargewicht, superhalfzwaargewicht, zwaargewicht, superzwaargewicht, cruisgewicht en zwaarcruisgewicht.

Hoe Boksen Ooit begon

De Oorsprong

Het verhaal van boksen begint in het land Soemer, ongeveer in het 3e millennium voor de geboorte van Christus. Toen was het nog een manier van afreageren, meestal man tegen man. Maar toen de oude Grieken het land veroverden, vonden ze het wel een leuk spelletje. De baas in dat gebied organiseerde toernooien om de soldaten fit te houden.

De Populariteit Groeit

Het boksen werd steeds populairder toen andere landen als Mesopotamië, Babylonië en Assyrië het ook ontdekten. Maar de sport begon pas echt beroemd te worden toen de Romeinen het ook ontdekt hadden. Griekse slaven moesten tegen elkaar vechten en wie won, was geen slaaf meer. Dus de Romeinse legers namen de stijl van de Grieken over.

De Ring en de Handschoenen

De Romeinen bedachten de ring om een mooie, gezellige atmosfeer te creëren. Ze bedachten ook de bokshandschoenen, omdat de Griekse slaven last kregen van hun handen. De handschoenen werden gemaakt van keihard leer. Als je heel veel geluk had, kon de keizer je ook bevrijden, bijvoorbeeld vanwege je sportieve gedrag naar je tegenstander.

Kortom, boksen is een oude sport die al eeuwenlang bestaat. Het begon als een manier van afreageren, maar is uitgegroeid tot een populaire sport die door miljoenen mensen wordt beoefend. De Romeinen hebben er een stukje aan bijgedragen door de ring en de bokshandschoenen te bedenken.

De geschiedenis van moderne boksen

De oorsprong van moderne boksen

Toen de Romeinen het Gladiatoren vechten zat waren, moesten ze iets anders bedenken om het publiek te vermaken. Een oude Rus bedacht de regels voor wat we nu kennen als Russisch boksen. Toen het zwaard en Gladiatoren vechten uit de mode raakte, kwam hand vechten weer in zwang. Het werd heel populair in Engeland rond het begin van de 16e eeuw.

De regels van moderne boksen

Jack Broughton bedacht de regels voor moderne boksen. Hij vond het zielig als er iemand in de ring overleed, dus bedacht hij de regel dat als iemand na dertig seconden op de grond lag en niet meer opstond, de wedstrijd afgelopen moest zijn. Dit noem je een Knock-Out. Ook bedacht hij dat er een scheidsrechter moest komen en dat er verschillende classes moesten komen. Als de wedstrijd na 12 ronden nog niet afgelopen was, kwam er een jury bij.

De ontwikkeling van moderne boksen

In het begin was alles toegestaan in de ring, net zoals bij Thaiboksen of Kickboksen. Maar Jack Broughton bedacht regels om het veiliger te maken. Hoewel veel mensen hem uitlachten, werden zijn regels de standaard voor moderne boksen. Er werden kampioenschappen georganiseerd en de eerste kampioen was James Figg. De eerste gefotografeerde wedstrijd vond plaats op 6 januari 1681 tussen twee gouverneurs.

De verschillende soorten boksen

Amateurboksen

Amateurboksen is een veel voorkomende sport waarbij je met handschoenen en een hoofdbeschermer vecht. De wedstrijden bestaan uit twee tot vier rondes, wat een stuk minder is dan bij professionele boksers. De Amateur Boxing Association (ABA) organiseert de amateur kampioenschappen, waar zowel mannen als vrouwen aan meedoen. Als je onder de gordel slaat, word je gediskwalificeerd.

Professioneel boksen

Professioneel boksen is een stuk intensiever dan amateurboksen. De wedstrijden bestaan uit 12 rondes, tenzij er een knock-out wordt geslagen. In sommige landen, zoals Australië, worden er slechts 3 of 4 rondes gespeeld. Vroeger, in het begin van de 20e eeuw, was er geen maximum aan rondes, het was gewoon: “Fight till you die”.

Boksers zijn verplicht om bokshandschoenen te dragen, evenals andere kleding die aan voorschriften voldoet. Voor amateurboksers is een bokshelm verplicht. Bij wedstrijden in het olympisch boksen is het dragen van een hoofdbeschermer en handschoenen die door de AIBA zijn goedgekeurd verplicht. Ook zijn boksers verplicht om een bitje in te doen voor de bescherming van de kaken en tanden. Bandages worden ook aanbevolen voor de versteviging van de polsen en de bescherming van belangrijke botjes in de hand.

Voor gevechten worden speciale zakhandschoenen gebruikt, die iets groter en sterker zijn dan de handschoenen die tijdens de training worden gebruikt. Wedstrijdhandschoenen wegen meestal 10 oz (0,284 kg). Ook zijn speciale boksschoenen verplicht voor wedstrijdboksers, om de enkels te beschermen.

De regels van boksen: wat je wel en niet mag doen

Wat je wel mag doen

Als je bokst, mag je alleen slagen of stoten met je gesloten vuist boven de gordel uitvoeren.

Wat je niet mag doen

Het volgende is verboden bij boksen:

  • Bij de tegenstander bukken beneden de gordel
  • Vasthouden
  • Worstelen
  • Slingeren
  • Vasthouden aan de ringtouwen
  • Beentje lichten
  • Trappen of schoppen
  • Kopstoot geven
  • Bijten
  • Het geven van een knietje
  • Slaan op de achterkant van het hoofd
  • Aanvallen van een tegenstander die ‘neer’ is.

Boksen is een serieuze sport, dus zorg ervoor dat je deze regels in acht neemt als je de ring betreedt!

Wat is toegestaan in de ring?

Als je denkt aan boksen, denk je waarschijnlijk aan een stel mensen die elkaar aframmelen met hun vuisten. Maar er zijn een paar regels die je moet volgen als je de ring betreedt.

Wat je wel mag doen

  • Slagen of stoten met je gesloten vuist boven de gordel zijn toegestaan.
  • Je mag je tegenstander uitdagen met een paar danspasjes.
  • Je mag je tegenstander een knipoog geven om de spanning te verlichten.

Wat je niet mag doen

  • Bijten, schoppen, trappen, knietjes geven, kopstoten of beentjes lichten.
  • Vasthouden aan de ringtouwen of je tegenstander vasthouden.
  • Worstelen, slingeren of aanvallen wanneer je tegenstander ‘neer’ is.

Hoe een bokswedstrijd verloopt

Boksen is een sport die veel meer inhoudt dan alleen maar slaan. Er zijn een aantal regels en procedures die je moet volgen om een bokswedstrijd te laten verlopen. Hieronder leggen we uit hoe een bokswedstrijd verloopt.

Rondes en minuten

Hoeveel rondes en minuten er zijn, hangt af van het type wedstrijd. Bij amateurboksen zijn er meestal 3 rondes van 2 minuten, terwijl bij professioneel boksen er 12 rondes worden uitgevochten.

Scheidsrechter

Elke bokswedstrijd wordt geleid door een scheidsrechter die in de ring staat met de deelnemers. De scheidsrechter is degene die de wedstrijd in de gaten houdt en de regels handhaaft.

Jury

Er is ook een jury die punten toekent aan de boksers. De bokser die de meeste punten verzamelt of de tegenstander knock-out (KO) slaat, is de winnaar.

Box-pointer

Bij amateurbokswedstrijden wordt er gebruik gemaakt van de “box-pointer”. Dit is een computersysteem dat de punten telt wanneer de juryleden op hun kastje drukken voor een bepaalde bokser (rode of blauwe hoek). Als er meerdere juryleden op hetzelfde moment drukken, wordt er een punt toegekend.

Overclassed

Als het puntenverschil voor de laatste ronde oploopt tot groter dan 20 bij de mannen of groter dan 15 bij de vrouwen, wordt de wedstrijd gestaakt en is de bokser die achter staat “overclassed”.

Wat heb je nodig om te boksen?

Als je een bokser wilt worden, heb je wat speciale spullen nodig. Hier is een lijst met de essentiële items die je nodig hebt om je bokskunsten te vertonen:

Bokshandschoenen

Bokshandschoenen zijn een must als je wilt boksen. Ze beschermen je handen en polsen tegen schade. Amateurboksers moeten een bokshelm dragen, terwijl boksers die meedoen aan wedstrijden in het olympisch boksen een AIBA-goedgekeurde handschoen en hoofdbeschermer moeten dragen.

Bitje

Een bitje is verplicht als je bokst. Het beschermt je kaken en tanden tegen schade.

Bandage

Het gebruik van bandage wordt aangeraden als je bokst. Het helpt je polsen te verstevigen en beschermt belangrijke botjes in je handen.

Zakhandschoenen

Voor het oefenen op een zak heb je speciale zakhandschoenen nodig (hier de beste beoordeeld). Ze zijn meestal groter en sterker dan de handschoenen die je tijdens wedstrijden gebruikt.

Stoothandschoenen

Stoothandschoenen worden meestal gebruikt voor gevechten. Ze zijn groter en sterker dan de handschoenen die je tijdens wedstrijden gebruikt. Meestal worden er stoothandschoenen met veters gebruikt, zodat ze beter op hun plaats blijven.

Boksschoenen

Boksschoenen zijn verplicht voor wedstrijdboksers. Ze beschermen je enkels tegen schade.

Als je deze items hebt, ben je klaar om te boksen! Vergeet niet dat je ook informatie over gewichtsklassen kunt vinden op de Wikipedia pagina.

Hersenletsel bij boksen

Hoewel boksen een geweldige manier is om je fit te houden, is het ook een sport waar je letsel kunt oplopen. Als je vaak klappen incasseert, kan dit permanente schade aan je hersenen veroorzaken. Hersenschuddingen en hersenkneuzingen zijn de meest voorkomende letsels. Hersenschuddingen veroorzaken geen blijvend letsel, maar hersenkneuzingen kunnen dit wel. Beroepsboksers lopen het meeste risico op blijvend letsel door het veelvuldig incasseren van klappen.

De American Medical Association en de British Medical Association hebben beiden opgeroepen tot een verbod op boksen vanwege de risico’s op hersenletsel. Ook de American Academy of Neurology heeft aangetoond dat amateurboksers kans op hersenletsel lopen.

Verschillen

Boksen Vs Kickboksen

Boksen en kickboksen zijn twee vechtsporten die veel overeenkomsten hebben. Ze gebruiken dezelfde technieken en materialen, maar het grootste verschil zit in de regels voor het gebruik van lichaamsdelen. Bij boksen mag je alleen je handen gebruiken, terwijl bij kickboksen ook je voeten en scheenbenen toegestaan zijn. Bij kickboksen ben je vooral bezig met de techniek voor de benen, zoals lowkicks, midkicks en highkicks. Bij boksen mag je clinchen, maar dat mag niet bij kickboksen. Ook mag je bij boksen niet stoten onder de gordel en mag je iemand niet tegen het achterhoofd slaan. Dus als je een vechtsport wilt uitoefenen, heb je de keuze tussen boksen of kickboksen. Maar als je echt wilt knallen, dan is kickboksen de beste keuze.

Conclusie

Boksen is dus niet ZOMAAR een sport maar een tactische vechtsport waarbij ringinzicht, de coördinatie van voeten, ogen en handen, en conditie centraal staan.

Als je erover denkt ermee te beginnen of gewoon wil kijken, nu heb je zeker meer respect gekregen voor de twee atleten in de ring.

Lees ook: dit zijn de beste bokspalen om je techniek te verbeteren

Joost Nusselder, de oprichter van scheidsrechters.eu is een content marketer, vader en houdt van het schrijven over allerlei sporten, en heeft zelf het grootste deel van zijn leven ook flink gesport. Nu maakt hij sinds 2016 samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij hun sportactiviteiten.