Taaloga Olimipeka: o le a le mea ma o le a le mea e tatau ona ausia?

saunia e Joost Nusselder | Faʻafouina ile:  11 Oketopa 2022

Ma le fiafia tele ou te tusia ai nei tusitusiga mo aʻu tagata faitau, oe. Ou te le taliaina le totogiina mo le tusiaina o iloiloga, o loʻu manatu i oloa o aʻu lava ia, ae afai e te iloa aʻu fautuaga aoga ma e iʻu i le faʻatauina o se mea e ala i se tasi o soʻotaga ono ou mauaina se komisi i luga o lena. Faʻamatalaga atili

O le ta'aloga o le Olimipeka o se ta'aloga e fa'aalia i totonu, pe sa i ai fo'i se vaega o Ta'aloga Olimipeka. Ua faia se eseesega i le va o ta'aloga Olimipeka o le Taumafanafana, o se vaega o Ta'aloga Olimipeka o le Taumafanafana, ma ta'aloga Olimipeka o le Taumalulu, o se vaega o Ta'aloga Olimipeka o le Taumalulu.

E le gata i lea, o le taaloga e tatau ona ausia le tele o isi tulaga, e pei ona faamatalaina i lalo.

O le a le taaloga o le Olimipeka

O Ta'aloga Olimipeka: Ose Malaga Ta'aloga i Taimi

O Ta'aloga Olimipeka o se tasi lea o ta'aloga mata'ina i le lalolagi. Ose avanoa e va'ai ai le au ta'a'alo sili o le lalolagi o tauva mo le mamalu o lo latou atunu'u. Ae o ā tonu taʻaloga e faia aʻe ai Taʻaloga Olimipeka?

Ta'aloga Olimipeka o le Summer

O Ta'aloga Olimipeka o le Taumafanafana e fa'aalia ai le tele o ta'aloga, e aofia ai:

  • Ta'aloga: E aofia ai le tamo'e, oso maualuga, tu'i fana, togi tisika, fa'alavelave ma le tele o isi.
  • Badminton: O lenei taʻaloga lauiloa o se tuʻufaʻatasiga o le tenisi ma le ping pong.
  • Pasiketipolo: O se tasi o taʻaloga sili ona lauiloa i le lalolagi.
  • Fusu: Ose martial art e fusu ai ni tagata taaalo se toʻalua e faʻaaoga a la moto.
  • Pana: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'ai sa'o le aū.
  • Si'isi'i mamafa: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e si'isi'i le mamafa e mafai.
  • Tapolo: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e ta se polo i le mamao e mafai ai e fa'aaoga ai le kalapu tapolo.
  • Ta'aloga: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'agaoioi i le fa'aacrobatic pe a mafai.
  • Handball: Ose ta'aloga e lua 'au e taumafai e togi se polo i le sikoa a le fili.
  • Hockey: O se ta'aloga e taumafai ai 'au e lua e fanaina se polo i le sikoa a le au fa'afeagai.
  • Judo: O se martial art lea e taumafai tagata taʻalo e togi a latou fili.
  • Paopao: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e folau i se vaitafe i le vave e mafai ai.
  • Equestrian: O se taʻaloga e taumafai ai tagata taʻalo i solofanua e faʻamaeʻa se kosi i se taimi vave e mafai ai.
  • Aloalo: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'aoso le va'a i le vave e mafai ai.
  • Lakapi: Ose ta'aloga e lua 'au e taumafai e ave se polo i lalo ole malae.
  • Pa: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e sasa le tasi i le isi e fa'aaoga ai pelu.
  • Skateboarding: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'asolo i le va'aiga mata'ina.
  • Fa'ase'e: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'ase'e se galu i le umi e mafai ai.
  • Tenisi: O se ta'aloga e taumafai ai ni tama ta'a'alo se to'alua e ta se polo i luga o se upega.
  • Triathlon: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se kosi e aofia ai le aau, uila ma le tamo'e vave i le vave e mafai ai.
  • Soka: Le ta'aloga sili ona lauiloa i le lalolagi.
  • Ti'eti'e uila: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se kosi i se vave e mafai ai.
  • Pi'iga: Ose ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo se to'alua e fa'ato'ilalo le tasi i le isi.
  • Va'a: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'avavevave se va'a e fa'aaoga ai le matagi.
  • Ta'aloga aau: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se kosi i se vave e mafai ai.

Taaloga Olimipeka o le Taumalulu

O le Olimipeka o le Taumalulu o loʻo faʻaalia ai foi le tele o taʻaloga eseese, e aofia ai:

  • Biathlon: O se tu'ufa'atasiga o fana ma faase'e fa'ase'e.
  • Curling: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'atatau se ma'a i le sa'o lelei e mafai ai.
  • Hockey Aisa: Ose ta'aloga e taumafai ai 'au e lua e fanaina se puck ile sikoa a le 'au.
  • Tobogganing: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se ta'aloga i le vave e mafai ai.
  • Fa'ase'e fa'atusa: Ose ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'a'a'a'ati i le fa'a'acrobatic pe a mafai.
  • Fa'ase'e fa'ase'e: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se kosi i se taimi vave.
  • Nordic combination: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se kosi e aofia ai le osooso fa'ase'e ma fa'ase'e fa'ase'e i le vave e mafai ai.
  • Fa'ase'e: Ose ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e oso i le mamao e mafai ai.
  • Snowboarding: O se ta'aloga e taumafai ai tagata ta'a'alo e fa'ato'a mata'ina.
  • Ta'aloga fa'ase'e: O se ta'aloga e taumafai tagata ta'a'alo e fa'amae'a se ta'aloga i le vave e mafai ai.

Pe o oe o se tagata fiafia i taʻaloga tau mafanafana poʻo taʻaloga taumalulu, o Taaloga Olimipeka e ofoina atu se mea mo tagata uma. Ose avanoa e va'ai ai le au ta'a'alo sili o le lalolagi o tauva mo le mamalu o lo latou atunu'u. Afai la o lo'o e su'eina se ta'aloga ta'aloga, o le Olimipeka o le nofoaga sili lea e amata ai.

Ua leai Ta'aloga Olimipeka

Taaloga o le 1906

O le IOC na faʻatulagaina Taaloga 1906, ae e le o aloaia aloaia i latou i le taimi nei. Ae ui i lea, o le tele o taaloga na faia e le o toe maua i Taaloga Olimipeka i aso nei. Se'i o tatou va'ai i le mea tonu na ta'alo ai:

  • Croquet: 1 vaega
  • Pesipolo: 1 mea
  • Jeu de paume: 1 vaega
  • Karate: 1 vaega
  • Lacrosse: 1 mea na tupu
  • Pelota: 1 mea
  • Toso taua: 1 vaega

Fa'aaliga Ta'aloga

E le gata i nei ta'aloga muamua o le Olimipeka, sa fa'atino ai fo'i ta'aloga fa'ata'ita'i. O nei ta'aloga sa faia e fa'afiafia ai le au maimoa, ae e le'i aloa'ia o ta'aloga o le Olimipeka.

  • Croquet: 1 fa'ata'ita'iga
  • Pesipolo: 1 fa'ata'ita'iga
  • Jeu de paume: 1 faatinoga
  • Karate: 1 fa'ata'ita'iga
  • Lacrosse: 1 fa'ata'ita'iga
  • Pelota: 1 fa'ata'ita'iga
  • Toso o taua: 1 fa'ata'ita'iga

Le Taaloga Leiloa

O Taaloga o le 1906 o se mea uiga ese, lea na faia ai le tele o taaloga e le toe maua i Taaloga Olimipeka. Mai le croquet i le tosoina o taua, o nei taʻaloga o se vaega o le talafaasolopito tatou te le toe vaʻaia i le Olimipeka.

O a tulaga e avea ai ma se Olimipeka?

Afai e te manatu o mea uma e uiga i le manumalo i pine auro, e te sese. E i ai le tele o tulaga e tatau ona ausia e se taaloga ina ia maua ai le mamalu o le avea ma 'Olympic'.

Le Fa'avae a le IOC

Ua saunia e le Komiti o le Olimipeka Faavaomalo (IOC) se faʻailoga ma le tele o manaʻoga e tatau ona ausia e se taʻaloga ina ia mafai ai ona avea ma tagata taʻalo o le Olimipeka. O nei mana'oga e aofia ai:

  • O le taaloga e tatau ona faia i le lalolagi atoa e alii ma tamaitai;
  • E tatau ona iai se fa'apotopotoga fa'ava-o-malo e fa'atonutonu le ta'aloga;
  • E tatau ona mulimulita'i le ta'aloga i le tulafono fa'aanti-doping a le lalolagi.

Aisea e le o le Olimipeka ai nisi ta'aloga

E tele ta'aloga e le o le Olimipeka, e pei o le karate, fusuaga ma faasee. E mafua ona o nei taaloga e le o ausia manaoga o le IOC.

O le karate, mo se faʻataʻitaʻiga, e le o le Olimipeka ona e le o faia i le lalolagi atoa. O fusuaga e le o le Olimipeka ona e leai se faʻapotopotoga faʻavaomalo faʻavaomalo e faʻatonutonuina. Ma o le faase'e e le o se Olimipeka aua e le o mulimulita'i i le tulafono o le anti-doping a le lalolagi.

Afai la e te mana'o e avea lau ta'aloga e sili ona e fiafia i ai e avea ma siamupini o le Olimipeka, ia mautinoa e fetaui ma mana'oga a le IOC. Atonu o se aso e mafai ona e matamata ai i au taʻaalo e sili ona e fiafia i ai e manumalo i pine auro!

E fa'afefea ona iloa pe o se ta'aloga o le Olimipeka?

Ose faiga lavelave e iloa ai pe mafai ona auai se taaloga i Taaloga Olimipeka. Ole Komiti ole Olimipeka Fa'avaomalo (ICO) o lo'o i ai le tele o ta'iala e tatau ona ausia e se ta'aloga. Afai e ausia nei mea, o le taaloga e mafai ona avea ma Olimipeka!

Lauiloa

O le ICO e fuafua le taʻutaʻua o se taʻaloga e ala i le vaʻavaʻai pe toafia tagata e matamata i ai, o le a le taʻutaʻua o le taʻaloga i luga o faʻasalalauga lautele ma le tele o taimi o le taʻaloga i talafou. E va’ai fo’i i le to’atele o tupulaga talavou e fa’atino lea ta’aloga.

Fa'ata'ita'i i le lalolagi atoa

E fia iloa foi e le ICO pe o faʻataʻitaʻiina le taʻaloga i le lalolagi atoa. O le a le umi o lena mea? Ma e fa'afia ona fa'atulaga se siamupini o le lalolagi mo se ta'aloga, mo se fa'ata'ita'iga?

tau

E iai fo'i le sao o le tau i le fa'amoemoeina pe mafai ona avea se ta'aloga ma siamupini o le Olimipeka. E fia le tau e ave ai le taaloga i Taaloga? E mafai ona faʻataʻitaʻiina, mo se faʻataʻitaʻiga, o se fanua ua uma ona i ai, pe o se mea fou e tatau ona fausia mo ia?

Afai la e te manatu o lau taaloga e tatau ona avea ma Olimipeka, ia mautinoa:

  • lauiloa
  • Fa'ata'ita'i i le lalolagi atoa
  • E le taugata tele le auai i Taaloga

Taaloga e te le va'aia i le Olimipeka

Motorsport

O ta'aloga ta'avale masalo o le ta'uta'ua le to'esea mai le Olimipeka. E ui lava e tatau i avetaavale ona toleni faaletino ma mafaufau e tauva le tasi ma le isi, latou te le ausia manaoga o le IOC. Pau lava le tuusaunoaga o le lomiga 1900, lea na faʻaalia ai taʻavale ma uila afi o taʻaloga faʻataʻitaʻiga.

Karate

O le karate o se tasi o martial arts e sili ona masani ai i le lalolagi, ae le o le Olimipeka. E ui o le a faʻaalia i Taaloga Tokyo 2020, e naʻo lena faʻamoemoe.

Polo

E lima ta'aloga na faia e Polo i Ta'aloga Olimipeka (1900, 1908, 1920, 1924 ma le 1936), ae ua fa'ate'a mai le tauvaga. O le mea e lelei ai, e le faʻatatau i isi taʻaloga taʻavale e pei o le osooso poʻo le laei.

peisipolo

O le Pesipolo o le Olimipeka mo sina taimi puupuu, ae na aveesea mulimuli ane mai Taaloga. Na fa'aalia i Ta'aloga a Barcelona 1992 ma Beijing 2008. O lo'o fa'agasolo nei feutanaiga mo le toe fa'aofiina o le pesipolo i Ta'aloga.

Rugby

O le lakapi o se tasi o ta'aloga iloga e le o le Olimipeka. Na fa'aalia i Ta'aloga a Paris i le 1900, 1908, 1920, 1924 ma le 2016. E ui o le a toe fo'i mai i Ta'aloga Tokyo 2020, ae e le'i iloa po'o le a le umi e nofo ai.

E le gata i lea, e tele isi ta'aloga e le o fa'aalia i Ta'aloga Olimipeka, e aofia ai le kirikiti, Amerika Football, ufanafana, netipolo, squash ma le tele o isi. E ui lava o nisi o nei taʻaloga e umi se tala faʻasolopito, ae e le o mafai ona vaʻaia i latou i Taaloga.

Faaiuga

O ta'aloga o le Olimipeka o ta'aloga ia e ta'alo i po'o sa avea ma vaega o Ta'aloga Olimipeka. E lua ituaiga o ta'aloga Olimipeka: ta'aloga tau mafanafana ma ta'aloga taumalulu. O le Komiti o le Olimipeka Faavaomalo (IOC) ei ai lana lava faʻamatalaga o le "taʻaloga". E tusa ai ma le IOC, o se taʻaloga o se aofaʻiga o aʻoga o loʻo faʻatusalia e se tasi asosi taʻaloga faavaomalo.

E tele ta'aloga eseese o le Olimipeka, e pei o afeleti, badminton, pasiketipolo, fusuaga, fanafana, si'isi'i mamafa, tapolo, ta'aloga, handball, hockey, judo, paopao, solofanua, alo, lakapi, fencing, skateboarding, surfing, taekwondo, tenisi laulau, tenisi, triathlon, soka, volipolo i totonu, volipolo matafaga, uila, pi'iga, folau ma aau.

Ina ia avea ma taʻaloga Olimipeka, e tatau ona faʻamalieina ni taʻiala. O le ta'aloga e tatau ona aloa'ia fa'ava-o-malo ma e tatau ona iai se fa'apotopotoga fa'ava-o-malo e fai ma sui o le ta'aloga. E le gata i lea, o le taaloga e tatau ona faatosina i tagata lautele, saogalemu ma avanoa mo soo se vaitausaga ma aganuu.

O Joost Nusselder, o le faʻavae o laufali.eu o se tagata faʻatau oloa, tama ma e fiafia e tusitusi e uiga i soʻo se ituaiga taʻaloga, ma sa tele foʻi taʻaloga na ia taʻalo ai mo le tele o lona olaga. Lenei talu mai le 2016, o ia ma lana 'au ua fausiaina fesoasoani blog tala e fesoasoani faʻamaoni tagata faitau ma a latou taʻaloga gaioiga.