Ukuzivikela: Odinga ukukwazi mayelana nesimo sezulu esibi, imingcele nokunye

nguJoost Nusselder | Kubuyekezwe ngomhla ka:  21 Julayi 2022

Kuyintokozo enkulu ukuthi ngikubhalele laba bafundi lezi zihloko, wena. Angiyamukeli inkokhelo yokubhala izibuyekezo, umbono wami ngemikhiqizo ungowami, kepha uma uthola izincomo zami zilusizo futhi ugcina uthenga okuthile ngesixhumanisi esisodwa engingathola ikhomishini kulokho. Ulwazi oluningi

Uyafuna ukwazi okwengeziwe ngokuthi UNGAZIvikela kanjani futhi ungazivikela kanjani lapho isidingo sisikhulu?

Ukuzivikela kuyisenzo esihloselwe ukuvimbela isenzo esilimazayo. Inhloso yokuzivikela wukugwema ukuhlasela okungekho emthethweni kuwena noma kwabanye. Kunezinhlobo eziningana zokuzivikela, okuhlanganisa ukuzivikela ngokomzimba, ngamazwi, kanye nemfundo.

Kulesi sihloko ngizoxoxa ngakho konke okudingeka ucabange ngakho lapho uvikela ukuhlaselwa, ikakhulukazi ngendlela engokwenyama.

Yini i-Self Defense

Kuyini Ukuzivikela?

Ilungelo Lokuzivikela

Ilungelo lokuzivikela liyilungelo eliyisisekelo sonke esinalo. Kusho ukuthi ungazivikela ekuhlaselweni okungekho emthethweni kwempahla yakho, njengempilo yakho, umzimba wakho, ukungaziphathi kahle, inkululeko kanye nempahla. Uma othile ekuhlasela, unelungelo lokuzivikela.

Ungasifaka Kanjani Isicelo Sokuzivikela?

Kubalulekile ukwazi ukuthi ungasebenzisa kanjani ukuzivikela esimweni. Udinga ukwazi okufanele ukwenze nokungafanele ukwenze. Ngokwesibonelo, ungase ungasebenzisi amandla angaphezu kwakudingekile ukuze uzivikele. Kufanele futhi wazi ukuthi ayini amalungelo akho uma uzivikela.

Kungani Kubalulekile Ukuzivikela?

Ukuzivikela kubalulekile ngoba kusiza ukukuvikela ekuhlaselweni okungekho emthethweni. Kukunika amandla okuzivikela ekuhlaselweni okungafanele. Kubalulekile futhi ukwazi ukuthi ungazivikela kanjani ukuze ukwazi ukuvikela amalungelo akho.

Zivikele ngamazwi nolwazi

Ukuzivikela ngamazwi nangemfundo

Esikhundleni sokuzama izindlela zokulwa, ungaphinda ulandele izifundo zokuqeqesha ezikusiza ukuxazulula izimo ezisongelayo futhi wandise ukuqina kwengqondo yakho. Ungacabanga ngeJudo yomlomo kanye nokuhlaziywa kokuthengiselana.

Ukuzivikela ngokomzimba

Ukuzivikela ngokomzimba ukusebenzisa amandla ukuze kugwenywe izinsongo zangaphandle. Lo mbutho ungasetshenziswa uhlomile noma ungahlomile. Ukuzivikela okuhlomile kusebenzisa, isibonelo, izinduku, ama-blackjack noma izibhamu, kodwa lezi zinqatshelwe e-Netherlands. Uma ufuna ukuvikela ungahlomile, ungasebenzisa amasu okulwa noma okukhulula kwezobuciko bokulwa, Umbukiso wezokulwa noma usebenzise izifundo zokuzivikela.

Ezinye izinhlobo zokuzivikela

Ukuzivikela akusona nje isenzo esisebenzayo. Kukhona futhi izindlela zokuzivikela ezingenzi lutho. Okugcizelelwa lapha ukuvimbela izimo ezisongelayo ngokuthatha izinyathelo zokuvimbela. Cabanga ngesistimu ye-alamu noma amahinge nezingidi ezimelana nokugqekezwa. Ungakwazi futhi ukufaka ama-alamu omuntu siqu ongawasebenzisa esimweni esiphuthumayo ukuze uhehe.

Ukuzivikela: ilungelo eliyisisekelo

Kuyilungelo eliyisisekelo ukuvikela udlame olungekho emthethweni. I-European Declaration of Human Rights ithi ukusebenzisa amandla ukuze uzivikele akukhona ukuncisha ukuphila. Umthetho waseDashi uvumela futhi ukusetshenziswa kwamandla uma kufanele uvikele umzimba wakho, ukuhlonishwa noma impahla yakho ekuhlaselweni okungekho emthethweni.

Uzivikela kanjani?

Kunezindlela eziningana ongazivikela ngazo. Isibonelo, ungathatha inkambo yokuzivikela, lapho ufunda khona ukuzivikela kumhlaseli. Ungakwazi futhi ukuthenga isikhali, njengesifutho sokuzivikela noma induku. Uma usebenzisa isikhali, kubalulekile ukuthi uwazi umthetho futhi wazi ukuthi ungasebenzisa amandla kuphela uma udinga ukuvikela umzimba wakho, isithunzi noma impahla yakho ekuhlaselweni okungalungile.

Zivikele ngekhanda lakho

Kubalulekile ukusebenzisa ikhanda uma udinga ukuzivikela. Lapho ubhekene nomhlaseli, kubalulekile ukuthi uhlale upholile futhi ungazivumeli ukuba wenze izinto ozozisola ngazo kamuva. Zama ukunciphisa isimo ngokukhuluma ngomoya ophansi futhi ulalele ukuthi omunye uthini. Uma ungeke ukwazi ukwehlisa isimo, kubalulekile ukuthi uvikele ngekhanda hhayi izibhakela.

Zilungiselele

Kubalulekile ukuzilungiselela uma kufanele uzivikele. Qiniseka ukuthi uyazi ukuthi yini okufanele uyenze uma uhlaselwa. Isibonelo, thatha isifundo sokuzivikela noma uthenge isifutho sokuzivikela. Zamani njalo ukuhamba ngamaqembu futhi niqaphele indawo enikuyo. Lapho uzivikela, kubalulekile ukuthi uhlale upholile futhi ungazivumeli ukuba wenze izinto ozozisola ngazo kamuva.

Ungazivikela kanjani ekuhlaselweni ngokocansi

Kungani kubalulekile ukuzivikela?

Uma umelana nokuhlaselwa ngokocansi, unciphisa kakhulu ingozi ye-Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). I-PTSD yisifo sengqondo lapho ukhumbula khona okuhlangenwe nakho okubuhlungu ngokuphindaphindiwe. Ngakho-ke uma umelana, awunakulahlekelwa lutho.

Ijaji libhekana kanjani nokuzivikela?

I-Praktijkwijzer ikhombisa ukuthi eminyakeni yamuva azikho izitatimende ezishicilelwe mayelana nokuzivikela emacaleni okuhlaselwa ngendlela engafanele. Lokhu kungenzeka kungenxa yokuthi abadlwenguli abasheshi ukubika uma ukuhlasela kwabo kwehluleka, noma ngenxa yokuthi izisulu zodlame locansi cishe abakaze babike.

Izinkantolo zePraktijkwijzer ikakhulukazi zibhekana namacala abucayi, afana nodlame lwezibhamu. Kodwa kukhona necala lapho umfana owakhomba abanye abafana ebhasini ngokuziphatha kwabo, wagadla okokuqala ngemuva kokusebenzisa ulimi olusabisayo. INkantolo Ephakeme yanquma ukuthi umfana wayezivikela, ngoba abanye badale isimo lapho ukuzivikela kuvunyelwe.

Ungazivikela kanjani?

Ngokusho kukangoti wezokuphepha uRory Miller, njengomuntu olungile kumele uthathe izinqumo eziphusile ngodlame. Kodwa qaphela: asikho iseluleko esijwayelekile ongasinikeza mayelana namacala omthetho. Wonke amacala ahlukile. Uyafuna ukwazi okwengeziwe? Bese ufunda Umhlahlandlela Wokuzilolonga noma uthinte ummeli ochwepheshe bezomthetho.

Wazi kanjani ukuthi kufanele ulwe nini?

Kubalulekile ukwazi ukuthi kufanele ulwe nini futhi nini ukuvikela ngaphandle kobudlova. Ngokomthetho wase-Dutch, ungakwazi ukuzivikela lapho uhlaselwa umhlaseli. Kodwa kusho ukuthini ngempela lokho? Futhi wazi kanjani uma weqa umugqa phakathi kokuzivikela nobudlova obungenabulungiswa? I-Legalbaas.nl iyakuchazela.

Isimo sezulu esibi kanye nesimo sezulu esibi kakhulu

Ngaphansi komthetho, ungasebenzisa amandla ukuze uzivikele wena, omunye, isithunzi sakho, noma impahla yakho ekuhlaselweni ngokushesha, okungekho emthethweni. Kodwa kukhona inothi elibalulekile elibalulekile: kufanele kube sobala ukuthi uzolimala ngaphandle kwezenzo zakho. Akumele futhi kube nesinye isixazululo esinengqondo, esingenalo udlame kulesi simo.

Ngakho-ke uma uhlaselwa othile ngaphandle, ungabuyisela igalelo ukuze ukhiphe umuntu kuwe. Kodwa uma ke uphikelela ke sikhuluma isiphepho ngokweqile: isiphepho ngokweqile. Ukuzivikela ngokweqile kuvunyelwe kuphela uma kungenziwa kucace ukuthi umhlaseli ukubangele ukuguquguquka kwemizwa okunodlame.

Lapho kungekho mbuzo wokuzivikela

Ngokuvamile, ngokwejaji, ummangalelwa uphindisela kanzima. Ngale ndlela, umuntu empeleni udlala ijaji lakhe, ngoba bekukhona nezinye izindlela zokusingatha lesi simo. Kumele kucace bha enkantolo ukuthi kukhona angakwenza ngaphandle kokuthi alwe ukuze aphephe. Uma ungakwenzi lokhu, bobabili umhlaseli nalowo ophindiselayo bangabekwa icala lokushaya.

Ushintsho emthethweni wobugebengu

Intuthuko entsha ukuthi amajaji aya ngokuya ekhetha ukuvuna umuntu ohlaselwayo uma ezivikela. Ngokwengxenye ngenxa yengcindezi evela embonweni womphakathi, umthetho uya ngokuya uhunyushwa ngendlela eguquguqukayo, okusho ukuthi ukuzivikela kuvame ukwamukelwa enkantolo.

Ngakho-ke kubalulekile ukwazi ukuthi kufanele ulwe nini futhi nini ukuzivikela ngaphandle kobudlova. Qaphela ukuthi eNetherlands uvame ukungena enkingeni ngokwakho uma wena noma omunye umuntu ehlaselwa, kuyilapho umhlaseli ebalekela izenzo zakhe. Ngakho-ke qaphela lapho uzivikela futhi uqaphele ukuthi kwezinye izimo kungcono ukuphendula ngaphandle kobudlova.

Siyini Isimo Sezulu Esibi Nokweqisa Kwezulu Okubi?

Kuyini Ukucindezeleka?

Umthetho uyakuvumela ukuthi usebenzise amandla ukuze uzivikele wena, omunye umuntu, isithunzi sakho (ubuqotho bocansi) kanye nempahla yakho ekushayweni ngokushesha, okungekho emthethweni. Kodwa kukhona inothi elibalulekile: kufanele kube sobala ukuthi wena ngokwakho uzolimala uma ungasebenzisi udlame nokuthi asikho esinye isixazululo esinengqondo, esingenalo udlame.

Kuyini Ukweqisa Okukhulu?

Ukuzivikela ngokweqile ukweqa imingcele yamandla adingekayo ekuzivikeleni. Ngamafuphi: dlula. Isibonelo, uma umhlaseli wakho esevele ephansi noma ungakwazi ukubaleka ngaphandle kokuzifaka enkingeni. Ukuzivikela ngokweqile kuvunyelwe kuphela uma kungenziwa kucace ukuthi umhlaseli ukubangele ukuguquguquka kwemizwa okunodlame.

Izibonelo Zokweqisa Okubi

  • Ukudlwengula
  • Ukuhlukunyezwa okubi kwezihlobo eziseduze
  • Noma izinto ezifanayo

Ngamafuphi, uma uhlaselwa, uvunyelwe ukubuyisela igalelo ukuze ungqongqoze umuntu kuwe, kodwa ubophekile ukufuna ukuphepha futhi ungami kunoma ubani. Uma wenza kanjalo, kungabizwa ngokuthi ukweqisa kwesimo sezulu esiphuthumayo.

Yiziphi izimo eziphuthumayo?

Siyini Isimo Sezulu Esibi?

Ukuzivikela kuyindlela yokuzivikela ongayisebenzisa uma uhlaselwa. Nokho, kubalulekile ukwazi ukuthi akuzona zonke izinhlobo zokuzivikela ezifanelekile. Kunezimo ezimbalwa okufanele uhlangabezane nazo ukuze usebenzise isimo sezulu esibi.

Izidingo zesimo sezulu ezinzima

Uma ufuna ukuzivikela ngokuzivikela, kufanele uhlangabezane nalezi zidingo ezilandelayo:

  • Ukuhlasela kwakho kumele kube ngokungekho emthethweni. Uma ushaye iphoyisa eligcina likubophile, akukhona ukuzivikela.
  • Ukuhlasela kufanele kube "ngokushesha". Kufanele uzivikele esimweni esiqhubekayo ngaleso sikhathi. Uma uhlaselwa emgwaqweni bese uhamba ngebhayisikili uye ekhaya, thola induku yakho ye-hockey, uhambe ngebhayisikili endlini yomhlaseli wakho futhi umshaye, akusona isiphepho leso.
  • Kufanele ube nenye indlela engokoqobo. Ukubaleka kufanele kube inketho uma uzithola usesimweni. Uma uhlaselwa ekhishini, akudingeki ukuba ugijimele kuvulandi uma ungakwazi ukuphuma lapho.
  • Udlame kumele lulingane. Uma othile ekuthela ngempama ebusweni, awuvunyelwe ukukhipha isibhamu udubule umhlaseli wakho. Ukuzivikela kwakho kufanele kulingane nezinga lecala.
  • Ungashaya kuqala. Uma ucabanga ukuthi lokho isibhamu sakho esingcono kakhulu sokubalekela ukuhlasela, ungalindi ukuze ushaye kuqala (noma okubi nakakhulu).

Yini okufanele uyenze uma uhlaselwa?

Sonke sizwile ukuthi akufanele uphindisele uma uhlaselwa. Kodwa yini okufanele uyenze? Ijaji linempendulo ecacile kulokhu: uma ugcina usesimweni lapho ukuphila kwakho noma ubuqotho bakho bomzimba busengozini, ungasebenzisa ukuzivikela.

Nokho, ijaji alimane nje livume isimo esiphuthumayo. Kufanele ukhombise ukuthi ubungenayo inketho ngaphandle kokulwela ukubuyisela ukuphepha. Uma uphindisela kanzima, ummangalelwa angase angene enkingeni.

Ungahamba kude kangakanani?

Kubalulekile ukwazi ukuthi akufanele usebenzise amandla amaningi kunalokho okudingekayo. Isibonelo, uma umhlaseli ekunika ukusunduza, ungase ungaphindi ubuyisele emuva. Uma kunjalo usebenzise amandla amaningi kunomhlaseli, futhi maningi amathuba okuthi uzosolwa.

Ingabe ijaji lizokusiza?

Ngenhlanhla, kunentuthuko entsha lapho amajaji elokhu ekhetha kakhulu umuntu ohlaselwayo. Umbono womphakathi unzima kakhulu emthethweni, ngenxa yalokho ukuzivikela kuvame ukwamukelwa enkantolo.

Ngeshwa, kusengenzeka ukuthi umhlaseli ubalekela izenzo zakhe, kuyilapho umvikeli engena enkingeni. Kungakho kukhuphuka ikhwelo lokufuna indawo eyengeziwe phakathi kwezivunguvungu, ukuze wonke umuntu azivikele odlameni.

Isiphetho

Umgomo wokuzivikela uwukuphuma kuleso simo ngokuphepha futhi njengoba usufundile, isenzo esinzima kakhulu asihlali sihamba phambili. Kubalulekile ukwazi ukuthi UNGALINGE uhlasele omunye umuntu, noma ngabe uyazivikela.

Kodwa uma umelana nokuhlaselwa, unciphisa kakhulu ingozi ye-Post-Traumatic Stress Disorder. Ngakho uma kwenzeka uzithola usesimweni lapho kudingeka uzivikele khona, ungesabi ukumelana. Ngoba uma kuziwa empilweni yakho, kungcono ukulwa kunokugijima.

UJoost Nusselder, umsunguli wonompempe.eu ungumakethi wokuqukethwe, ubaba futhi uthanda ukubhala ngazo zonke izinhlobo zemidlalo, futhi ubuye wadlala nemidlalo eminingi impilo yakhe yonke. Manje kusukela ngo-2016, yena neqembu lakhe bebelokhu bedala izindatshana zebhulogi eziwusizo ukusiza abafundi abathembekile ngemisebenzi yabo yezemidlalo.