Zelfverdediging: Wat je moet weten over noodweer, grenzen en meer

door Joost Nusselder | Geupdate op:  21 juli 2022

Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Meer informatie

Wil je meer weten over HOE je jezelf kan én mag beschermen wanneer de nood het hoogste is?

Zelfverdediging is een actie die gericht is op het voorkomen van een kwetsende handeling. Het doel van zelfverdediging is om een onrechtmatige aanval op jezelf of anderen af te wenden. Er zijn verschillende vormen van zelfverdediging, waaronder fysieke, verbale en educatieve zelfverdediging.

In dit artikel bespreek ik alles waar je aan moet denken bij het verweren van een aanval, en dan met name op een fysieke manier.

Wat is zelfverdediging

Wat is Zelfverdediging?

Het Recht op Zelfverdediging

Het recht op zelfverdediging is een fundamenteel recht dat we allemaal hebben. Het betekent dat je jezelf mag verdedigen tegen onrechtmatige aanvallen op je persoonlijke goederen, zoals je leven, lichaam, eerbaarheid, vrijheid en eigendom. Als iemand je aanvalt, heb je het recht om je te verdedigen.

Hoe Zelfverdediging Toepassen?

Het is belangrijk om te weten hoe je zelfverdediging kunt toepassen in een situatie. Je moet weten wat je mag doen en wat je niet mag doen. Je mag bijvoorbeeld niet meer geweld gebruiken dan nodig is om jezelf te verdedigen. Je moet ook weten wat je rechten zijn als je je verdedigt.

Waarom Zelfverdediging Belangrijk is?

Zelfverdediging is belangrijk omdat het je helpt om je te beschermen tegen onrechtmatige aanvallen. Het geeft je de kracht om je te verdedigen tegen aanvallen die je niet verdient. Het is ook belangrijk om te weten hoe je je moet verdedigen, zodat je je rechten kunt beschermen.

Verdedig jezelf met woorden en kennis

Verbale en educatieve zelfverdediging

In plaats van je te verdiepen in gevechtstechnieken, kun je ook trainingen volgen die je helpen om dreigende situaties verbaal op te lossen en je mentale weerbaarheid te vergroten. Hierbij kun je denken aan verbale Judo en Transactionele analyse.

Fysieke zelfverdediging

Fysieke zelfverdediging is het toepassen van geweld om dreigingen van buitenaf te weren. Dit geweld kan op gewapende of ongewapende wijze worden toegepast. Gewapende zelfverdediging maakt gebruik van bijvoorbeeld gummiknuppels, ploertendoders of vuurwapens, maar deze zijn in Nederland verboden. Als je ongewapend wilt verdedigen, kun je gevechts- of bevrijdingstechnieken uit vechtkunsten, vechtsporten of zelfverdedigingscursussen toepassen.

Overige vormen van zelfverdediging

Zelfverdediging is niet alleen een actieve handeling. Er zijn ook passieve vormen van zelfverdediging. Hierbij ligt de nadruk op het voorkomen van dreigende situaties door preventieve maatregelen te treffen. Denk hierbij aan een alarminstallatie of inbraakwerend hang- en sluitwerk. Ook kun je persoonlijke alarmen dragen die je in geval van nood kunt gebruiken om aandacht te trekken.

Zelfverdediging: een fundamenteel recht

Het is een fundamenteel recht om je te verdedigen tegen onrechtmatig geweld. De Europese Verklaring van de Rechten van de Mens stelt dat het gebruik van geweld om jezelf te verdedigen geen beroving van het leven is. Ook de Nederlandse wetgeving staat het toe om geweld te gebruiken als je je lijf, eerbaarheid of goed moet verdedigen tegen onrechtmatige aanranding.

Hoe verdedig je jezelf?

Er zijn verschillende manieren waarop je jezelf kunt verdedigen. Je kunt bijvoorbeeld een cursus volgen in zelfverdediging, waar je leert hoe je je kunt verdedigen tegen een aanvaller. Je kunt ook een wapen kopen, zoals een verdedigingsspray of een stok. Als je een wapen gebruikt, is het belangrijk dat je de wetgeving kent en je ervan bewust bent dat je alleen geweld mag gebruiken als je je lijf, eerbaarheid of goed moet verdedigen tegen onrechtmatige aanranding.

Verdedig jezelf met je hoofd

Het is belangrijk om je hoofd te gebruiken als je je moet verdedigen. Als je tegenover een aanvaller staat, is het belangrijk dat je je kalm houdt en je geen dingen laat doen waar je later spijt van krijgt. Probeer de situatie te de-escaleren door rustig te praten en te luisteren naar wat de ander te zeggen heeft. Als je de situatie niet kunt de-escaleren, is het belangrijk dat je je verdedigt met je hoofd en niet met je vuisten.

Wees voorbereid

Het is belangrijk om voorbereid te zijn als je je moet verdedigen. Zorg ervoor dat je weet wat je kunt doen als je wordt aangevallen. Neem bijvoorbeeld een cursus in zelfverdediging of koop een verdedigingsspray. Probeer ook altijd in groepen te reizen en wees alert op je omgeving. Als je je verdedigt, is het belangrijk dat je je kalm houdt en je geen dingen laat doen waar je later spijt van krijgt.

Hoe je jezelf kunt verdedigen tegen seksueel geweld

Waarom is het belangrijk om je te verdedigen?

Verzet je als je seksueel geweld wordt aangedaan, dan verklein je de kans op Post-Traumatische Stress Stoornis (PTSS) aanzienlijk. PTSS is een psychische aandoening waarbij je de traumatische ervaring steeds opnieuw beleeft. Dus als je je verzet, heb je niets te verliezen.

Hoe gaat de rechtspraak om met zelfverdediging?

Uit de Praktijkwijzer blijkt dat er de afgelopen jaren geen uitspraken zijn gepubliceerd over noodweer in geval van aanranding van de eerbaarheid. Dit kan komen doordat verkrachters niet snel aangifte doen als hun aanval mislukt, of omdat slachtoffers van seksueel geweld sowieso bijna nooit aangifte doen.

De rechtbanken in de Praktijkwijzer behandelen vooral extreme gevallen, zoals geweld met vuurwapens. Maar er is ook een zaak waarin een jongen die in de bus een paar andere jongens wees op hun gedrag, de eerste klap uitdeelde nadat ze dreigende taal uitsloegen. De Hoge Raad oordeelde dat de jongen in noodweer handelde, omdat de anderen een situatie hadden gecreëerd waarin verdediging toegestaan was.

Hoe kun je je verdedigen?

Volgens veiligheidsexpert Rory Miller moet je als goed mens goede beslissingen nemen omtrent geweld. Maar let op: er zijn geen algemene adviezen te geven over rechtszaken. Elke zaak is uniek. Wil je meer weten? Lees dan de Praktijkwijzer of neem contact op met een advocaat gespecialiseerd in strafrecht.

Hoe weet je wanneer je mag vechten?

Het is belangrijk om te weten wanneer je mag vechten en wanneer je je geweldloos moet verdedigen. Volgens de Nederlandse wet mag je jezelf verdedigen wanneer je wordt aangevallen door een belager. Maar wat betekent dat precies? En hoe weet je wanneer je de grens tussen zelfverdediging en onterecht geweld overschrijdt? Legalbaas.nl legt het je uit.

Noodweer en noodweerexces

Volgens de wet mag je geweld gebruiken om jezelf, een ander, je eerbaarheid of je eigendom te verdedigen tegen ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding. Maar er is een belangrijke kanttekening: het moet aannemelijk zijn dat je zonder je handelen schade zou oplopen. Ook moet er geen logische andere, geweldloze oplossing zijn geweest in de situatie.

Als je buiten door iemand wordt aangevallen, mag je dus een klap teruggeven om de persoon van je af te slaan. Maar als je vervolgens door blijft staan, dan spreken we van noodweerexces: excessief noodweer. Noodweerexces is alleen geoorloofd wanneer aannemelijk gemaakt kan worden dat de belager een hevige gemoedswisseling bij je teweeg heeft gebracht.

Wanneer er geen sprake is van zelfverdediging

Vaak wordt er door de verweerder, volgens de rechter, te hard teruggeslagen. De persoon speelt hierdoor in feite eigen rechter, omdat er ook andere mogelijkheden waren om de situatie aan te pakken. Voor de rechter moet zeer duidelijk aannemelijk gemaakt worden dat iemand niet anders kon dan terugvechten om in veiligheid te zijn. Doe je dit niet, dan kan zowel de belager als de gene die terugslaat aangeklaagd worden voor mishandeling.

Kentering in het strafrecht

Een nieuwe ontwikkeling is dat rechters steeds vaker in het voordeel kiezen van de gene die wordt aangevallen wanneer noodweer wordt opgevoerd. Onder meer door druk van de publieke opinie wordt de wetgeving steeds vaker iets soepeler geïnterpreteerd, waardoor noodweer vaker geaccepteerd wordt in een rechtszaak.

Het is dus belangrijk om te weten wanneer je mag vechten en wanneer je je geweldloos moet verdedigen. Wees je ervan bewust dat je in Nederland vaak zelf in de problemen komt als jij of een ander wordt aangevallen, terwijl de aanvaller wegkomt met zijn daden. Wees dus voorzichtig wanneer je je verdedigt en wees je ervan bewust dat je in sommige gevallen beter geweldloos kunt reageren.

Wat is Noodweer en Noodweerexces?

Wat is Noodweer?

Volgens de wet mag je geweld gebruiken om jezelf, een ander, je eerbaarheid (seksuele eerbaarheid) en je goed tegen ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding te verdedigen. Maar er is een belangrijke kanttekening: het moet aannemelijk zijn dat je zelf schade zou oplopen als je geen geweld gebruikt en dat er geen logische andere, geweldloze oplossing is.

Wat is Noodweerexces?

Noodweerexces is het overschrijden van de grenzen van noodzakelijk geweld ter verdediging. Kort gezegd: doorslaan. Bijvoorbeeld als je aanvaller al is uitgeschakeld of als je weg kunt komen zonder jezelf in de problemen te brengen. Noodweerexces wordt alleen geoorloofd wanneer aannemelijk gemaakt kan worden dat de belager een hevige gemoedswisseling bij je teweeg heeft gebracht.

Voorbeelden van Noodweerexces

  • Verkrachtingen
  • Ernstige mishandeling van naasten
  • Of vergelijkbare zaken

Kortom, als je wordt aangevallen, mag je een klap teruggeven om de persoon van je af te slaan, maar je bent verplicht om de veiligheid op te zoeken en niet op iemand door te blijven staan. Als je dat wel doet, kan er gesproken worden van noodweerexces.

Wat zijn de voorwaarden van noodweer?

Wat is noodweer?

Noodweer is een vorm van zelfverdediging die je mag gebruiken als je wordt aangevallen. Het is echter belangrijk om te weten dat niet elke vorm van verdediging gerechtvaardigd is. Er zijn een aantal voorwaarden waaraan je moet voldoen om noodweer te gebruiken.

Vereisten voor noodweer

Als je je wilt verdedigen met noodweer, moet je aan de volgende eisen voldoen:

  • De aanval op jou moet onrechtmatig zijn. Als je een politieman in elkaar slaat die je terecht komt arresteren, is dat geen noodweer.
  • De aanval moet “direct” zijn. Je moet je verdedigen tegen een situatie die op dat moment aan de hand is. Als je op straat wordt aangevallen en je fietst naar huis, haalt je hockeystick, fietst naar het huis van je aanvaller en slaat hem in elkaar, is dat geen noodweer.
  • Je moet een realistisch alternatief hebben. Wegrennen moet een optie zijn als je in een situatie terecht komt. Als je in de keuken wordt aangevallen, hoef je niet het balkon op te rennen als je daar niet weg kunt komen.
  • Het geweld moet proportioneel zijn. Als iemand je een klap in je gezicht geeft, mag je niet een pistool trekken en je aanvaller neerschieten. Je verdediging moet ongeveer hetzelfde niveau hebben als de aanval.
  • Je mag als eerste toeslaan. Als je denkt dat dat je beste kans is om aan de aanval te ontsnappen, hoef je niet af te wachten tot je de eerste klap (of erger) al te pakken hebt.

Wat te doen als je wordt aangevallen?

We hebben allemaal wel eens gehoord dat je niet terug mag slaan als je wordt aangevallen. Maar wat moet je dan wel doen? De rechter heeft hier een duidelijk antwoord op: als je in een situatie terecht komt waar je je leven of je lichamelijke integriteit in gevaar is, mag je noodweer gebruiken.

De rechter gaat echter niet zomaar akkoord met noodweer. Je moet aannemelijk maken dat je geen andere optie had dan terugvechten om in veiligheid te zijn. Als je te hard terugslaat, kan de verweerder in de problemen komen.

Hoe ver mag je gaan?

Het is belangrijk om te weten dat je niet meer geweld mag gebruiken dan nodig is. Als de belager je bijvoorbeeld een duw geeft, mag je geen klap teruggeven. In dat geval heb je meer geweld gebruikt dan de belager, en de kans is groot dat je als schuldige wordt aangewezen.

Komt de rechter jou te hulp?

Gelukkig is er een nieuwe ontwikkeling waar rechters steeds vaker in het voordeel kiezen van degene die wordt aangevallen. De publieke opinie drukt hierbij sterk op de wetgeving, waardoor noodweer vaker geaccepteerd wordt in een rechtszaak.

Helaas komt het nog steeds voor dat de aanvaller wegkomt met zijn daden, terwijl de verdediger in de problemen komt. Daarom wordt er steeds meer geroepen om meer ruimte binnen noodweer, zodat iedereen zich kan verdedigen tegen geweld.

Conclusie

Het doel van zelfverdediging is om veilig uit die situatie weg te komen en zoals je hebt kunnen lezen is een uitermate harde actie niet altijd de beste. Het is belangrijk om te weten dat je NOOIT iemand anders mag aanvallen, zelfs niet als je je verdedigt.

Maar als je je verzet tegen een aanval, verklein je de kans op Post-Traumatische Stress Stoornis aanzienlijk. Dus als je ooit in een situatie komt waarin je je moet verdedigen, wees dan niet bang om je te verzetten. Want als het om je leven gaat, is het beter om te vechten dan om te vluchten.

Joost Nusselder, de oprichter van scheidsrechters.eu is een content marketer, vader en houdt van het schrijven over allerlei sporten, en heeft zelf het grootste deel van zijn leven ook flink gesport. Nu maakt hij sinds 2016 samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij hun sportactiviteiten.