Ndizosangalatsa kuti ndikulemba izi kwa owerenga anga, inunso. Sindimalola kubweza chifukwa cholemba ndemanga, malingaliro anga pazogulitsazo ndi anga, koma mukawona malingaliro anga akuthandizani ndipo mumatha kugula kena kake mwa maulalo omwe nditha kulandira nawo. Zambiri
Ndi masewera omwe amalowetsa anthu mamiliyoni ambiri padziko lonse lapansi ndipo malamulo amatha kukhala odabwitsa.
Mpira ndi masewera a timu omwe magulu awiri a osewera khumi ndi mmodzi amayesa kugoletsana bal kulowa mu cholinga cha otsutsa. Malamulo a masewerawa ndi okhwima ndipo amatsatiridwa ndi amodzi wotsutsa Led.
M'nkhaniyi ndikuwuzani zonse za mbiriyakale, malamulo, maudindo osiyanasiyana komanso phindu la maphunziro a masewerawo.
Zomwe timakambirana patsamba lino:
- 1 Mpira: masewera otchuka padziko lonse lapansi okhala ndi mbali zambiri
- 1.1 Malamulo a masewera ndi cholinga cha mpira
- 1.2 Udindo wa ntchito zamagulu ndi maudindo a munthu payekha
- 1.3 Mchitidwe wa mpira
- 1.4 Phindu la maphunziro a mpira
- 1.5 Encyclopedia ya mpira
- 1.6 Kufunika kwa arbitration ndi chithandizo
- 1.7 Kufunika kopambana ndi kuluza
- 1.8 Kufunika kwa mzimu wamagulu ndi luso la munthu payekha
- 2 Mbiri ya mpira
- 3 Bwalo la mpira: bwalo lamasewera a mpira otchukawa
- 4 Osewera ndi ma lineups mu mpira
- 5 Zida za mpira: osewera amavala chiyani pabwalo?
- 6 Malamulo a mpira
- 7 Mipikisano
- 8 Kutsiliza
Mpira: masewera otchuka padziko lonse lapansi okhala ndi mbali zambiri
Malamulo a masewera ndi cholinga cha mpira
Mpira ndi masewera a timu momwe magulu awiri a osewera khumi ndi mmodzi amaseweretsana pabwalo. Cholinga cha masewerawa ndikulowetsa mpira muzolinga za mdaniyo ndikugoletsa zigoli zambiri kuposa timu yotsutsa. Mpira ukhoza kugundidwa ndi mapazi, mutu kapena pachifuwa, kupatula wosewera mpira yemwe amatha kukhudza mpirawo ndi manja ake mkati mwa malo opherako. Woyimbira mpira ndi amene amayang'anira masewerawa ndipo amaonetsetsa kuti aliyense akutsatira malamulo a masewerawo.
Udindo wa ntchito zamagulu ndi maudindo a munthu payekha
Mpira ndi masewera a timu omwe aliyense amatenga gawo lofunikira. Gululo liyenera kugwirira ntchito limodzi kupanga mpira ndikupanga mwayi, komanso ndikofunikira kupewa zigoli kwa otsutsa. Timuyi yagawidwa m'malo osiyanasiyana monga owukira, osewera pakati, osewera kumbuyo ndi goalkeeper. Malo aliwonse ali ndi ntchito yake yamagulu komanso malo osewerera omwe amayenera kudzazidwa mosasunthika.
Mchitidwe wa mpira
Mpira ndi masewera ovuta momwe zinthu zambiri zimathandizira. Sizokhudza kugoletsa zigoli kokha, komanso kuchita masewera a mpira monga kumanga, kugwedera, kulunjika, kukakamiza, kutsetsereka komanso kusinthana. Ndikofunika kuti mutengenso mpirawo mwachangu komanso kusewera mpirawo patsogolo mwachangu momwe mungathere.
Phindu la maphunziro a mpira
Mpira si masewera chabe, komanso ntchito yophunzitsa. Imaphunzitsa osewera kugwirira ntchito limodzi, kuthana ndi kupambana ndi kuluza komanso kulemekeza woweruza ndi wotsutsa. Makalabu a mpira nthawi zambiri amakhala ndi dongosolo la achinyamata lomwe limakhazikika pakukulitsa luso la osewera ndikupanga mzimu watimu.
Encyclopedia ya mpira
Mpira ndi masewera omwe amasewera padziko lonse lapansi ndi anthu pafupifupi 270 miliyoni. Ndi masewera omwe amaphatikizapo zambiri osati masewera okha. Pali ma ligi ambiri, makalabu ndi osewera omwe onse ali ndi nkhani zawo. Pali dikishonale ya Dutch wiki ndi wiktionary momwe mawu onse ndi malingaliro a mpira amafotokozera. Pali mabuku ndi mafilimu ambiri omwe amafotokoza nkhani ya mpira ndipo pali anthu ambiri omwe akutenga nawo mbali pakukonza komaliza kwa nkhani zokhudzana ndi mpira.
Kufunika kwa arbitration ndi chithandizo
Kukambirana ndi kuthandizira ndizofunikira kwambiri pa mpira. Woyimbira mlandu akuyenera kukhala wopanda tsankho komanso kutsatira malamulo amasewera. Othandizira amathandiza woweruzayo kuona zomwe zikuchitika pabwalo ndipo akhoza kumuthandiza popanga zisankho. Ndikofunikira kuti kukangana ndi thandizo lizigwira ntchito moyenera kuti masewerawa azikhala mwachilungamo.
Kufunika kopambana ndi kuluza
Mpira ndi kugoletsa zigoli ndi kupambana masewera. Ndikofunikira kuyesetsa kupeza phindu, koma ndikofunikanso kuphunzira momwe mungathanirane ndi kutaya. Ndi masewera omwe timu imodzi imapeza mwayi wambiri kuposa ina, koma pamapeto pake imakhala yokhudza yemwe wagoletsa zigoli zambiri. Ndikofunikira kupitiliza kusintha njira ndikusintha pafupipafupi kuti mudabwitse wotsutsa.
Kufunika kwa mzimu wamagulu ndi luso la munthu payekha
Mpira ndi masewera a timu omwe aliyense amatenga gawo lofunikira. Ndikofunika kugwirira ntchito limodzi bwino monga gulu komanso kuthandizana. Ndikofunikiranso kugwirira ntchito pa luso la osewera kuti timu ikhale yamphamvu. Ndi masewera omwe liwiro, luso ndi machenjerero amakumana pamodzi ndipo m'pofunika kupitiriza kuyesetsa kusintha monga gulu.
Mbiri ya mpira
Chiyambi cha mpira
Kwanthawi yayitali anthu akhala akukangana za chiyambi cha mpira, koma zikuwoneka kuti masewerawa akhala akuchitika padziko lonse lapansi m'njira zosiyanasiyana kwazaka zambiri. Mpira wamakono monga momwe tikudziwira lero unayambira ku England m'zaka za zana la 19. Mu 1863 bungwe la Football Association linakhazikitsidwa, lomwe linakhazikitsa malamulo a masewera ndi kukonza mpikisano. Makalabu ampira ndi osewera mpira amangobwera ndi njira zatsopano komanso masitayelo akusewerera kuti masewerawa asinthe.
Kukula kwa mpira ku Europe
Mpira mwamsanga unayamba kutchuka ku Ulaya ndipo kuyambika kwa mpira waukatswiri m’zaka za m’ma 20 kunapangitsa kuti munthu azisewera mpira mwaukadaulo. A Chingerezi anatenga mpira kupita ku mayiko ena ndipo mwamsanga anakhala masewera otchuka kwambiri ku Ulaya. Netherlands ili ndi kalabu yakale kwambiri padziko lonse lapansi, UD yochokera ku Deventer, yotsatiridwa ndi HFC yaku Haarlem. Nthawi ndi nthawi osewera mpira adabwera ndi njira zatsopano komanso masitayilo akusewera kuti masewerawa asinthe.
Kukula kwapadziko lonse kwa mpira
M'zaka za m'ma 30, mpira unkaseweredwa kwambiri padziko lonse lapansi ndipo mipikisano yapadziko lonse idayamba. Denmark inali yosagonjetseka ndipo Uruguay idakhala ngwazi yoyamba padziko lonse lapansi mu 1930. M’zaka za m’ma 50, timu ya dziko la Austria inali yamphamvu, ngakhale kuti sinapambane mutu wapadziko lonse. M'zaka za m'ma 50 ndi 60, Hungary inali gulu lamphamvu kwambiri padziko lonse lapansi, malinga ndi ena, silinakhalepo bwino. Osewera mpira wotchuka Kocsis ndi Czibor anali mbali ya timuyi. Nthanoyi inatha ndi kuwukira ku Hungary mu 1956.
Mpira wamakono
Mpira wamakono umafanana ndi mpira wakale m'njira zambiri, koma kusintha kwakukulu kwapangidwanso. Mwachitsanzo, malamulo a masewerawa asinthidwa ndipo masewerawa akhala achangu komanso akuthupi. Mpira ukadali masewera otchuka kwambiri padziko lonse lapansi ndipo amaseweredwa ndikuwonedwa ndi mamiliyoni a anthu.
Bwalo la mpira: bwalo lamasewera a mpira otchukawa
General mwachidule za munda
Bwalo la mpira ndi malo amakona anayi pomwe masewerawa amaseweredwa. Mundawo umagawidwa m'magawo awiri ndi mzere wapakati ndikuzunguliridwa ndi mizere yam'mbali. Mundawo umagawidwanso ndi mizere yomwe imasonyeza malire a malo osewerera. Mzere wa zigoli ndi mzere pakati pa nsanamira ziwiri za zigoli ndipo mizere yakumbuyo ili kumapeto kwa bwalo. Mundawu uli ndi kukula pafupifupi mamita 100 m’litali ndi mamita 50 m’lifupi kwa akulu.
Malo a zolinga
Pali malo olowera kumapeto onse amunda. Malo a zolinga amalembedwa ndi mzere wamakona anayi ndipo amamangidwa ndi mzere wa zigoli ndi mizere iwiri yopita kunja ndi kuthera m'makona. Malo omwe akuyembekezeredwa ndi 16,5 mamita m'lifupi ndi mamita 40,3 m'litali. Mkati mwa chigoli muli chigoli chomwe chili ndi zigoli ziwiri ndi crossbar. Cholinga chake ndi mamita 7,32 m'lifupi ndi mamita 2,44 m'mwamba.
Malo a chilango ndi chilango
Malo a chilango ndi malo amakona anayi omwe ali kumapeto kwa bwalo, mkati mwa malo agoli. Malo a chilango ndi 16,5 mamita m'lifupi ndi mamita 40,3 m'litali. Chilangocho chili pakatikati pa malo a chilango ndipo ndi pamene zilango zimatengedwa.
Chizungulire pakati ndi kuyamba
Pakatikati mwa bwalo pali bwalo lapakati, pomwe masewerawa amayambira. Bwalo lapakati lili ndi mainchesi a 9,15 metres. Kuwombera kumatengedwa kuchokera pamalo apakati, omwe ali pakatikati pa bwalo lapakati.
Mizere ina ndi madera
Kuphatikiza pa mizere ndi madera omwe tawatchula pamwambapa, pali mizere ina ndi madera pabwalo la mpira. Mwachitsanzo, pali malo okhomerera pakona pa malekezero onse a bwalo, omwe amalembedwa ndi kotala bwalo. Kuwombera pakona kumatengedwa kumakona a dera lino. M'mphepete mwa kunja kwa malo a chilango ndi malo omwe amawombera. Malo omwe ali pakati pa chilango ndi mzere wapakati amatchedwa midfield.
Udindo wa goalkeeper
Gulu lirilonse liri ndi mlonda, yemwe amateteza malo a cholinga. Goloboyi amatha kugwira mpirawo ndi manja ndi manja m'malo olowera. Kunja kwa chigolicho, wosewera mpira amatha kugwira mpirawo ndi gawo lililonse la thupi lake, kupatula manja ndi mikono. Goloboyiyo amawukiridwa ndi timu yotsutsana nayo, yomwe imayesa kuwombera mpirawo kupita kuchigoli.
Osewera ndi ma lineups mu mpira
Osewera
Mpikisano wa mpira uli ndi magulu awiri a osewera 11 aliyense, mmodzi wa iwo ndi goalkeeper. Timu iliyonse ili ndi osewera angapo pa malo aliwonse pabwalo, monga osewera kumbuyo, osewera pakati ndi kutsogolo. Osewera amatha kulowetsedwa m'malo mwamasewera, mwachitsanzo chifukwa chovulala kapena kusewera koyipa.
Kukhazikitsa
Mzere wa timu umatsimikiziridwa ndi mphunzitsi, yemwe amapereka malangizo kwa osewera za ntchito zawo ndi malo awo pabwalo. Mapangidwe osiyanasiyana ndi otheka, monga 4-4-2, 4-3-3 ndi 3-5-2, ndi chiwerengero cha otetezera, osewera pakati ndi kutsogolo akusiyana.
Masiku ano, mndandandawu umalengezedwa pakompyuta, ndi mayina a osewera omwe akuwonetsedwa pazenera. Izi zimapatsa woweruzayo ndi oyendetsa ndege lingaliro la mndandanda komanso osewera omwe ali pabwalo.
bili
Gulu lililonse lili ndi olowa angapo, angapo omwe angagwiritsidwe ntchito pamasewera. Kusinthana kungapangidwe pazifukwa zanzeru, mwachitsanzo kulowetsa osewera yemwe sakusewera bwino, kapena chifukwa chovulala.
Wophunzitsa amasankha wosewera yemwe alowe m'malo ndi yemwe alowe. Izi zitha kudziwidwiratu, koma zitha kugamulidwanso pamasewera. Ngati alowa m'malo, wosewerayo ayenera kuchoka pabwalo ndipo sangabwererenso mumasewera omwewo.
Zosintha kuti zitheke
Kuyambira chiyambi cha mpira, funso la njira yabwino yopangira gulu layankhidwa m'njira zosiyanasiyana. Mwachitsanzo, Hélenio Herrera, adayambitsa kaseweredwe ka catenaccio, zomwe zidapangitsa Internazionale kukhala wotsogola bwino waku Italy wa UEFA Champions League. Rinus Michels adakhala ngwazi katatu motsatizana ndi Ajax kudzera munjira yake yonse ya mpira ndi mapangidwe ake.
Masiku ano, pali nkhani zambiri za machitidwe opambana ndi makosi omwe atsogolera gulu lawo pamwamba. Koma pamapeto pake mphunzitsi ndi amene amasankha mzere woyenerera timu yake komanso momwe osewera akuyenera kugawidwa pabwalo. Ndikofunika kuti malamulo a masewerawa agwiritsidwe ntchito bwino ndipo kuphwanya malamulo kumalangidwa kuti masewerawa akhale achilungamo.
Zida za mpira: osewera amavala chiyani pabwalo?
General
Mpira ndi masewera omwe osewera amavala zovala zofanana, nthawi zambiri zamitundu ya timu yawo. Mawu oti 'zida' amamasuliridwa kuti 'attire' kapena 'equipment' mu Chingerezi. Malamulo a Bungwe la Mpira wa Mpira (FIFA) amakhazikitsa muyezo wa zida za osewera mpira. Malamulowa amafotokoza zochepa komanso amaletsa kugwiritsa ntchito zida zowopsa.
Zida za mpira kwa osewera
Zida za mpira zimakhala ndi masokosi, nsapato za mpira ndi ma shin guards. M'nyengo yozizira, osewera ena amavala leotards ndi magolovesi aatali. Monga mukuonera m'mbiri ya mpira, nthawi zambiri amaseweredwa ndi amuna, koma akazi amagwiritsanso ntchito zipangizo zomwezo.
Makalabu odziwa mpira
Makalabu ochita masewera olimbitsa thupi ali ndi zovala za osewera awo, kuphatikiza malaya apolo, zotenthetsera thupi ndi jekete. Oyimbira ndi oweruza amavala zida zosiyanasiyana. Goloboyi amavala zida zosiyanasiyana ndipo kaputeni amavala kaputeni. Pakachitika imfa m'dziko la mpira, gulu lamaliro limavala panthawi yamasewera.
Malamulo a zida za mpira
Osewera mpira ayenera kuyenda momasuka mu zida zawo. Zovala ziyenera kukhala zazikulu zokwanira aliyense kupatula mamembala a timu omwe ali goloboyi, kaputeni kapena woyendetsa mizere. Amayenera kuvala zida zosiyanasiyana. Osewera saloledwa kupereka kapena kusinthanitsa ndalama pazida zawo.
Zida za mpira
Chikwama cha mpira wa timu ya kunyumba chimakhala ndi malaya amitundu ya kalabu, zazifupi za mpira ndi nsapato za mpira. Mitundu ya timu yakunja iyenera kukhala yosiyana ndi ya timu yakunyumba. Ngati mitundu ya timu yakunja ikufanana kwambiri ndi ya timu yakunyumba, timu yakunja iyenera kusintha mtundu. Goloboyi amavala mtundu wina kuti azisiyanitsa ndi osewera ena.
Malamulo a mpira
Malamulo Ovomerezeka
Mpira ndi masewera omwe amaseweredwa malinga ndi malamulo a FIFA, bungwe la mpira wapadziko lonse lapansi. Malamulowa amatchedwanso 'Laws of the Game' ndipo amalembedwa kuti awonetsetse kuti paseweredwa chimodzimodzi.
Chiwerengero cha osewera ndi mndandanda
Gulu la mpira limakhala ndi osewera khumi ndi m'modzi, m'modzi mwa iwo ndi goalkeeper. Kuchuluka kwa osewera kungadalire ligi kapena mpikisano womwe ukuseweredwa. Malo a osewera pabwalo sakhazikika, koma pali malo ena omwe osewera amapatsidwa nthawi zambiri.
Munda
Bwalo la mpira lili ndi kukula kwake komanso ndi mawonekedwe a makona anayi. Miyeso ya bwalo imatha kusiyanasiyana kutengera ligi kapena mpikisano womwe ukuseweredwa. Mundawu umagawidwa m'magawo awiri ndipo pali mizere ingapo ndi zolembera zomwe zikuwonetsa magawo osiyanasiyana.
uchi
Mpira womwe umaseweredwa ndi wozungulira komanso wozungulira komanso kuchuluka kwake. FIFA ili ndi malamulo enieni a kukula ndi kulemera kwa mpira, komanso pali malamulo okhudza ubwino wa mpira womwe umagwiritsidwa ntchito pamasewera.
Cholinga
Cholinga cha masewerowa ndikukankhira mpira mu cholinga cha wotsutsa kuti apeze chigoli. Ngati mpirawo wadutsa pamzere wa zigoli pakati pa mizati ya zigoli ndi pansi pa chipilala, chigoli chimaperekedwa.
Offside
Offside ndi lamulo lodziwikiratu ngati wosewera ali offside. Wosewera amakhala offside ngati ali pafupi ndi mzere wa zigoli za omwe akupikisana nawo kuposa mpira komanso woteteza kumbuyo pamene mpira akuseweredwa.
Zolakwa ndi kuphwanya malamulo
Pali zolakwa zosiyanasiyana mu mpira monga kukankha wotsutsa, kukankha wotsutsa kapena kugwira wotsutsa. Ngati wosewera mpira walakwa, wosewera mpira akhoza kupereka mpira waulere kapena penati ku timu yotsutsana nayo. Ngati wachita mwano kapena wosagwirizana ndi masewera, wosewera mpira amatha kupereka khadi yachikasu kapena yofiira kwa osewera.
Malamulo a goalkeeper
Malamulo a goalkeeper ndi osiyana pang'ono ndi osewera ena. Mwachitsanzo, oponya zigoli amatha kugwira mpira ndi manja awo mkati mwa malo omwe amawombera, koma osati kunja kwake. Saloledwanso kugwira mpira kwa masekondi opitilira XNUMX ndipo saloledwa kunyamula mpirawo ngati wasewera ndi mapazi ndi mnzake.
Mpikisano ndi malamulo
Ku Netherlands, mpikisano umakonzedwa ndi KNVB ndipo pali mipikisano yosiyanasiyana, monga Eredivisie ndi Champions League. League iliyonse ili ndi malamulo ake ake, monga kukula kochepa kwa bwalo lamasewera komanso kuchuluka kwa mbendera zamakona zomwe ziyenera kuyikidwa. M'mipikisano yayikulu, monga World Cup, mpira wapadera womaliza umagwiritsidwa ntchito nthawi zambiri womwe umagwirizana ndi malamulo a FIFA.
Mipikisano
Mpikisano dongosolo
Mpira ndi masewera omwe amaseweredwa padziko lonse lapansi ndipo amakhala ndi mipikisano yosiyanasiyana. Ku Netherlands, dongosolo la ligi lili ndi Eredivisie, pansi pomwe Eerste Divisie (gawo lachiwiri), Tweede Divisie (gawo lachitatu) ndipo pansi pakenso Derde Divisie ndi Hoofdklasse. Mtundu wa mpikisano wasintha kangapo kuyambira pomwe mpira wapamwamba kwambiri ku Netherlands unayamba mu 1956. Pakalipano, mipikisanoyi ndi yosiyana, koma kuyesetsa kugwirizanitsa mpikisano kachiwiri.
Mpikisano mtundu
Chimodzi mwazinthu zofunika kwambiri pokonzekera mpikisano ndikulimbikira mtundu wosangalatsa kwambiri wa mpikisano. Choyamba, bata ndi chitetezo zimaganiziridwa, ndiyeno zofuna za onse okhudzidwa zimaganiziridwa. Zokhumba izi zimaganiziridwa momwe zingathere panthawi yonseyi.
Licensing system
Dongosolo lachilolezo la akatswiri ndilofunika kwambiri kuti pakhale mpikisano wotetezeka komanso wofikirika. Dongosololi limakhala ndi zomwe zikuchitika pamsika ndipo chifukwa chake limasinthidwa pafupipafupi. Nkhani zamalayisensi zimasamalidwa kwambiri ndi maunduna ndi mabungwe kuti athe kupereka mayankho opangidwa mwaluso.
Nthawi yampikisano
Nthawi ya mpikisano imasiyana pamlingo ndi dera. Ku Netherlands, nyengo imayamba pang'onopang'ono chakumapeto kwa Ogasiti ndipo imatha mpaka Meyi. Osewera omwe amakhala ndikugwira ntchito ku Netherlands, komanso anthu aku Britain omwe amakhala ndikugwira ntchito ku Netherlands, amatha kutenga nawo gawo pampikisano woyenerera malinga ndi msinkhu wawo ndi dera lawo.
Mpikisano wa Cup
Kuphatikiza pa mpikisano wokhazikika, mpikisano wa chikho umakonzedwanso. Mpikisanowu cholinga chake ndi kuti anthu azisangalala ndi mpira wosasokonezeka. Zimatengera kulinganiza kwakukulu ndi makonda kuti muzindikire mpikisanowu.
Kuchita nawo zamalonda
Kuchita nawo malonda ndikofunikira kwambiri pokonzekera mpikisano. Kulumikizana kwakukulu kumasungidwa ndi maphwando osiyanasiyana kuti apititse patsogolo ndikupitiriza kupanga mpikisano.
Kutsiliza
Mpira ndi umodzi mpira masewera zomwe zakhala zikuchitidwa kwa zaka mazana ambiri ndipo zapulumuka zikhalidwe zambiri. Ndi masewera ovuta omwe ali ndi mbali zambiri.
Ndikukhulupirira kuti tsopano muli ndi lingaliro labwino la masewerawa komanso momwe mungasewere.
